Dwa leki uznane za najważniejsze przez polskich onkologów refundowane od kwietnia. „Nie zwalniamy tempa”

Katarzyna Pinkosz, NewsMed: 29 leków w nowych wskazaniach, w tym 10 dla pacjentów z nowotworami, nowe leki w chorobach rzadkich, ale też bezpłatne szczepionki dla seniorów: jakie są najważniejsze zmiany na kwietniowej liście leków refundowanych? Na co liczyć mogą pacjenci?

Mateusz Oczkowski: Moim zdaniem najważniejsze jest to, że udało nam się udostępnić kolejne 29 nowych technologii, przez co wypełniamy obietnicę złożoną w ubiegłym roku w zakresie utrzymania podobnego tempa udostępniania nowych leków dla polskich pacjentów.

Od kwietnia 2025 roku będzie to 10 nowych terapii onkologicznych i 19 nieonkologicznych, w tym 7 w chorobach rzadkich i ultrarzadkich.

Spośród leków onkologicznych szczególnie ważne wydaje mi się udostępnienie abemacyklibu w leczeniu raka piersi: pooperacyjnego wczesnego HER2-ujemnego raka piersi. To terapia o bardzo dużym potencjale – o czym zresztą mówili eksperci – która daje realną szansę na wyleczenie pacjenta.

Znalazła się na pierwszym miejscu listy TOP 10 ONKO 2025 roku, czyli listy największych oczekiwań w onkologii, stworzonej przez ekspertów wobec czego jak widać jesteśmy zbieżni co do naszych celów refundacyjnych.

Wymienił Pan jako pierwszą terapię onkologiczną dla kobiet; również wiceminister Marek Kos, przedstawiając listę nowych terapii refundowanych, podkreślał, że są na niej kilka terapii właśnie dla kobiet…

Tak; to obwieszczenie jest również wyjątkowe pod tym względem, ponieważ znalazły się na niej również inne leki w leczeniu nowotworów kobiecych. Można mówić być może o pewnej koincydencji czasowej, ponieważ ogłoszenie listy miało miejsce kilka dni po Dniu Kobiet.

Cieszymy się, że udało się tyle nowych terapii dla polskich pacjentek udostępnić. Na nowej liście pojawiła się też terapia dostarlimabem, oczekiwana przez ekspertów w pierwszej linii leczenia raka endometrium.

Mamy również uzupełnienie w terapii raka jajnika – na liście pojawił się już ostatni inhibitor PARP, znajdujący się w wytycznych leczenia (rukaparyb) dla pacjentek z rakiem jajnika.

Są też na listach nowe leki w hematoonkologii...

W tym leki, które znalazły się na liście TOP 10 Hemato 2025 – talkwetamab i elranatamab – obydwa mogą być stosowane od czwartej linii leczenia szpiczaka plazmocytowego.

Talkwetamab to terapia numer 1 na liście TOP 10 Hemato 2025, dlatego cieszymy się, że tak szybko udało nam się zrealizować postulat numer 1 hematologów. W tym zakresie można zauważyć, że nasze decyzje refundacyjne wyprzedzają nawet oczekiwania ekspertów.

Spośród 19 terapii nieonkologicznych: które są szczególnie ważne?

Jako numer jeden wskazałbym rozszerzenie wskazań dla terapii dla pacjentów z mukowiscydozą. To bardzo oczekiwana terapia i już jej drugie podejście w procesie refundacyjnym.

Bardzo się cieszymy, że tym razem udało się osiągnąć sukces i udostępnić leczenie pacjentom.

Myślę, że warte wyróżnienia jest też udostępnienie terapii dla pacjentów pediatrycznych w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby – wzw typu C.

Te leki do tej pory były dostępne i finansowane w programie lekowym dla dorosłych; obecnie będzie też możliwe ich podawanie w ramach programu lekowego dla dzieci i młodzieży poniżej 18. roku życia. To ważne leki, ponieważ prowadzą do wyleczenia.

Co na zmianach refundacyjnych skorzysta pacjent, który kupuje leki w aptece?

Na liście tzw. aptecznej pojawiły się kolejne leki z listy leków o ugruntowanej skuteczności w kardiologii. Ten sposób udostępnienia leków okazał się swego rodzaju game changerem. Na 14 leków, które wskazaliśmy w ubiegłym roku jako leki o ugruntowanej skuteczności w kardiologii, już 9 złożyło wnioski refundacyjne.

Obecnie pracujemy nad drugą listą o ugruntowanej skuteczności w onkologii; znalazło się na niej 26 terapii. Konsultujemy je z konsultantami krajowymi, z Rzecznikiem Praw Pacjenta. Po tych konsultacjach listę raz jeszcze oceni AOTMiT, a następnie zostanie ona opublikowana, co będzie sygnałem dla firm, że mogą składać wnioski o objęcie refundacją; wówczas nie muszą dostarczać analiz HTA, ani płacić za analizę weryfikacyjną. Ta „krótka ścieżka refundacyjna” bardzo dobrze się sprawdza – oczywiście, dotyczy ona wyłącznie terapii, w stosunku do których skończyła się wyłączność rynkowa. Podczas prac nad ustawą refundacyjną działamy nad tym, by tego rodzaju możliwość dotyczyła każdego leku, również takiego, który ma jeszcze ochronę patentową – ale na nieco innych zasadach.

Na liście pojawiały się też bezpłatne szczepionki na liście leków dla Seniorów…

Pierwszy raz przygotowaliśmy ten proces w nieco inny sposób – do tej pory lek najpierw musiał być w refundacji, a dopiero później mógł pojawić się jako bezpłatny lek na liście S. Tym razem od razu zwróciliśmy się do AOTMiT z pytaniem, czy jest uzasadnienie do umieszczenia szczepionki na którymkolwiek z darmowych wykazów i jaki to będzie miało wpływ na budżet dla płatnika publicznego.

Finalnie udało się wprowadzić na listy dwie szczepionki. Szczepionka przeciw RSV będzie bezpłatna dla kobiet w ciąży i seniorów. Szczepionka przeciw półpaścowi będzie bezpłatna dla pacjentów powyżej 65. roku życia, a dla osób miedzy 18. a 65. rokiem życia z grup ryzyka – z 50-proc. odpłatnością.