Grzybobranie a zdrowie. Jak zbierać grzyby bez ryzyka zatrucia i kleszczy

Grzybobranie to jedno z ulubionych jesiennych zajęć Polaków. Choć wydaje się proste, w praktyce wymaga znajomości kilku zasad, które chronią nie tylko grzybnię, ale przede wszystkim zdrowie zbierających. Jednym z najczęściej poruszanych tematów jest sposób zbierania grzybów – czy lepiej je wykręcać, czy obcinać? Równie ważne jest jednak to, by nie zaszkodzić sobie poprzez kontakt z trującymi gatunkami, skażonymi grzybami czy kleszczami.

Wykręcać czy obcinać? To zależy od techniki

Wokół metod zbierania grzybów narosło wiele mitów. Jedni twierdzą, że wyłącznie obcinanie nożykiem chroni grzybnię, inni przekonują, że wykręcanie jest bardziej naturalne. Eksperci są zgodni – obie metody są dobre, pod warunkiem prawidłowego wykonania.

Wykręcanie grzybów

Zalety: pozwala usunąć cały owocnik, co może ograniczyć rozwój pleśni i pasożytów.

Wady: nieumiejętne wyrywanie może uszkodzić grzybnię. Po zbiorze należy zasypać otwór ściółką, by nie wysychał.

Obcinanie grzybów

Zalety: minimalizuje ryzyko uszkodzenia grzybni, zwłaszcza w przypadku młodych grzybów.

Wady: pozostawiony trzon może gnić, jeśli nie jest zdrowy.

Najważniejsze: Niezależnie od metody, zbieraj grzyby delikatnie i zawsze zasypuj miejsce po grzybie ściółką.

Zdrowie na pierwszym miejscu – czego nie robić w lesie?

Grzybobranie może być bezpieczne, o ile przestrzegasz podstawowych zasad:

• nie zbieraj grzybów, których nie jesteś pewien – zatrucia grzybami są groźne dla zdrowia i życia. Korzystaj z atlasów grzybów, aplikacji mobilnych lub porad doświadczonych grzybiarzy.
• nie niszcz niejadalnych ani trujących grzybów – są ważnym elementem ekosystemu i pokarmem dla zwierząt.
• nie rozgrzebuj ściółki – możesz nieświadomie uszkodzić grzybnię, niszcząc przyszłe plony.
• unikaj zbiorów w rezerwatach i parkach narodowych – to nie tylko kwestia prawa, ale i ochrony przyrody.
• nie zostawiaj śmieci i nie hałasuj – dbasz w ten sposób o zdrowie leśnych zwierząt i innych grzybiarzy.

Kleszcze, metale ciężkie i inne zagrożenia

Choć grzybobranie to zdrowy sposób na aktywność fizyczną i relaks, las kryje też pewne zagrożenia:

• kleszcze – przenoszą groźne choroby, takie jak borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu; stosuj repelenty, noś długie spodnie i buty za kostkę;
• skażone grzyby – nie zbieraj grzybów rosnących przy drogach, na skrajach pól ani w pobliżu zakładów przemysłowych, mogą one kumulować metale ciężkie i inne zanieczyszczenia;
• grzyby trujące podobne do jadalnych – szczególnie niebezpieczne są muchomory, łatwo je pomylić z pieczarkami czy kaniami.

Jak przygotować się do bezpiecznego grzybobrania?

Dobry grzybiarz to taki, który dba nie tylko o pełny koszyk, ale i o swoje zdrowie. Co zabrać ze sobą do lasu?

Wiklinowy koszyk – grzyby mają wtedy zapewnioną cyrkulację powietrza i nie psują się.

Nożyk z pędzelkiem – umożliwia oczyszczenie grzybów od razu po zbiorze.

Odpowiedni ubiór – długie rękawy i nogawki, buty za kostkę, nakrycie głowy.

Repelenty przeciw kleszczom – najlepiej środki o potwierdzonej skuteczności.

Telefon z aplikacją do rozpoznawania grzybów lub kieszonkowy atlas.

Okazja do przyjemnej aktywności i kontaktu z naturą

Grzybobranie to nie tylko sposób na zebranie smacznych darów lasu, ale też doskonała okazja do ruchu na świeżym powietrzu i kontaktu z naturą. Jednak zdrowie i bezpieczeństwo są najważniejsze. Dlatego planując wyprawę do lasu, pamiętaj o odpowiednim przygotowaniu, szacunku dla przyrody i rozwadze przy wyborze grzybów. Natura potrafi się odwdzięczyć – ale tylko wtedy, gdy podejdziemy do niej z troską i wiedzą.