Naukowcy: Te cechy osobowości pozwalają żyć dłużej. Jedna zwraca uwagę najbardziej

O tym, jak długo będziemy żyli, decyduje nie tylko stan naszego zdrowia, sposób odżywiania się, narażenie na stres aktywność fizyczna lub jej brak. Na długość życia wpływ mogą też mieć cechy naszej osobowości. Zbadali to naukowcy z angielskich, irlandzkich, francuskich i amerykańskich uczelni, a wyniki ich prac zostały opublikowane w „Journal of Psychosomatic Research”.

Osobowość a długość życia

Autorzy badania zaznaczają, że wyszli poza klasyczny model Wielkiej Piątki, czyli opracowany jakiś czas temu pięcioczynnikowy model osobowości, obejmujący takie cechy: otwartość na doświadczenia, sumienność, ekstrawersja, ugodowość i neurotyczność (określana także jako stabilność emocjonalna). Już wcześniejsze badania wykazały, że sumienność, a także ekstrawersja i ugodowość związane są z niższym ryzykiem śmierci z jakiegokolwiek powodu, a neurotyczność z wyższym.

Naukowcy w opisywanym badaniu skupili się na niuansach, czyli kluczowych cechach każdego typu osobowości. W przypadku ekstrawersji są to: serdeczność, towarzyskość, asertywność, aktywność, energiczność i pozytywne emocje.

Autorzy badania przeanalizowali kwestionariusze dotyczące osobowości wypełnione przez 22 tys. osób w różnych badaniach, a następnie przyjrzeli się śmiertelności w tych grupach w okresie od 6 do 28 lat.

Neurotycy żyją krócej

Okazało się, że:

• Niuanse wyższego poziomu neurotyczności są powiązane z wyższym ryzykiem zgonu.
• Niuanse wyższego poziomu sumienności są powiązane z niższym ryzykiem zgonu.
• Elementy ekstrawersji, takie jak aktywność i energiczność, są powiązane z niższym ryzykiem zgonu.
• Cecha ugodowości – skłonność do udzielania pomocy, jest powiązana z niższym ryzykiem zgonu.

„Zamiast skupiać się na szerokich, ogólnych typach osobowości, takich jak ekstrawertyk czy sumienny, skupiliśmy się na indywidualnych opisach: dokładnych sposobach, w jakie ludzie mówili o sobie, wypełniając standardowe kwestionariusze osobowości” – powiedział główny autor badania, prof. Rene Mottus z Wydziału Psychologii Uniwersytetu w Edynburgu.

Wyjaśnił, że prozaiczne samooceny, którym często poświęcamy niewiele uwagi, mogą paradoksalnie pozwalać na prognozę tego, kto będzie żył dłużej.

Aktywni żyją dłużej

„Aktywność jako cecha w naszych badaniach okazała się wyróżniająca. Uczestnicy, którzy określili siebie w ten sposób, byli znacznie mniej narażeni na śmierć w okresie badania. To ryzyko było o 21 proc. niższe, nawet po uwzględnieniu wieku, płci i stanu zdrowia” – powiedział prof. Mottus w wywiadzie dla „The Guardian”.

Na drugim miejscu, jeśli chodzi o niższe ryzyko śmierci, znalazły się takie cechy jak, energiczność, organizacja, odpowiedzialność, pracowitość, dokładność i skłonność do pomocy.

Naukowcy zaznaczyli w podsumowaniu, że te specyficzne niuanse przewidywały ryzyko śmiertelności lepiej niż ogólne typy osobowości Wielkiej Piątki.

„Siła tego badania tkwi w jego precyzji. Nasze odkrycie sugeruje, że osobowość działa nie tylko jako ogólny czynnik, ale jako zbiór specyficznych zachowań i postaw – a te indywidualne cechy mają mierzalny wpływ na długowieczność” – zaznaczył inny autor badania, Páraic O'Súilleabháin, profesor psychologii na Uniwersytecie w Limerick.

„Ludzie mogą być sumienni w podobny sposób lub ekstrawertyczni na różne sposoby. Dlatego właśnie te niuanse mają znaczenie – być może nawet w kwestii długości życia” – dodał.

Pozytywne nastawienie i sumienność kluczem do długowieczności

Generalnie cechy postrzegane jako pozytywne pozwalają żyć dłużej, natomiast cechy uważane za negatywne mogą wpływać w przeciwny sposób. Z badania wynikało, że osoby które częściej deklarowały w kwestionariuszach, że doświadczają lęku, są kapryśne lub łatwo się denerwują, były bardziej narażone na wcześniejszą śmierć.

Autorzy badania podkreślają, że cechy osobowości to jedynie jeden z kilku czynników wpływających na długość życia. Ich analiza wykazała, że wpływ na to mają także takie elementy, jak aktywność fizyczna, choroby przewlekłe czy poziom BMI, ale one są również w jakimś stopniu związane z osobowością.

Badanie wykazało również, że znane czynniki ryzyka, takie jak brak aktywności fizycznej, choroby przewlekłe i BMI, odpowiadają za niektóre różnice między osobowością a długością życia. Osoby sumienne i zorganizowane łatwiej przestrzegają zasad, które korzystnie wpływają na zdrowie.