Kawa odwadnia i szkodzi sercu – mit czy rzeczywistość? Sprawdź, co mówią badania
Mit 1: „Kawa odwadnia”
Wielu uważa, że kawa powoduje odwodnienie ze względu na działanie moczopędne kofeiny. Jednak badania pokazują, że u osób przyzwyczajonych do regularnego spożycia kawa w umiarkowanych ilościach (np. 2-3 filiżanki) nie prowadzi do odwodnienia, ponieważ zawiera ok. 98 proc. wody i efekt diuretyczny jest kompensowany.
Wniosek: Kawa w umiarkowanych ilościach może liczyć się do dziennego bilansu płynów – choć wodą i tak najlepiej nawodnić organizm.
Mit 2: „Kawa szkodzi sercu i powoduje choroby układu krążenia”
Kiedyś kawa była kojarzona ze zwiększonym ryzykiem zawału czy arytmii. Tymczasem aktualne badania wskazują, że umiarkowane spożycie (3-5 filiżanek dziennie) może być nawet powiązane z niższym ryzykiem chorób serca i udaru.
Wniosek: Dla większości zdrowych dorosłych umiarkowane spożycie kawy nie wydaje się stanowić zagrożenia dla układu krążenia – o ile nie towarzyszą jej inne czynniki ryzyka i nadmierne dodatki cukru/śmietanki.
Mit 3: „Kawa niszczy kości i powoduje osteoporozę”
Słyszy się, że kofeina osłabia kości poprzez zwiększone wydalanie wapnia. Choć duże dawki mogą mieć wpływ u niektórych kobiet, ogólne dane nie wskazują na dramatyczne ryzyko przy umiarkowanym spożyciu – pod warunkiem że dieta zawiera wystarczającą ilość wapnia i witaminy D.
Wniosek: Nie musisz rezygnować z kawy z obawy o kości – ważniejsze są ogólny styl życia i wystarczające spożycie składników budujących kości.
Mit 4: „Kawa powoduje raka”
Dawniej niektóre badania sugerowały powiązania między kawą a nowotworami, ale były one wadliwe metodologicznie (np. nie uwzględniały palenia). Współczesne metaanalizy nie potwierdzają, by kawa była przyczyną raka – wręcz przeciwnie: pewne dane sugerują spadek ryzyka niektórych typów nowotworów przy regularnym spożyciu.
Wniosek: Kawa sama w sobie nie jest udowodnionym czynnikiem rakotwórczym – ważne, by jej spożycie nie było nadmierne. Należy też pamiętać o innych zasadach zdrowego stylu życia (niepaleniu, regularnych badaniach).
Mit 5: „Kawa może zastąpić sen”
Z pewnością kofeina działa pobudzająco, ale nie jest pełnoprawnym zamiennikiem snu. Nadużycie może prowadzić do zaburzeń snu, które ostatecznie wpływają negatywnie na zdrowie.
Wniosek: Lepiej traktować kawę jako dodatek, a nie sposób na „poprawienie” braku snu – dobry sen jest fundamentem zdrowia.
Zalecenia praktyczne
Umiarkowane spożycie: do ok. 400 mg kofeiny dziennie (około 3-5 filiżanek kawy) jest u większości osób bezpieczne.
Zwracaj uwagę na dodatki – cukier, syropy, śmietanki dramatycznie zwiększają kaloryczność i zmniejszają korzyści.
Osoby wrażliwe na kofeinę, kobiety w ciąży (ograniczenie do ok. 200 mg/d) lub z chorobami serca powinny konsultować spożycie z lekarzem.