Nowotwory jamy ustnej mogą rozwijać się bez bólu. Sprawdź, co powinno Cię zaniepokoić

Nowotwory jamy ustnej stanowią około 1 proc. wszystkich nowotworów, jednak ich lokalizacja sprawia, że mogą być szczególnie niebezpieczne. Jak tłumaczy prof. Maciej Czerniuk, głowa i szyja mają specyficzne unaczynienie i układ chłonny. Od okolicy podnosowej, w górę, naczynia pozbawione są zastawek, co sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się zmian nowotworowych.

Najczęstsze lokalizacje zmian

Wargi – rak wargi górnej lub dolnej często rozwija się w wyniku wieloletniego palenia papierosów. Gorące końcówki papierosów powodują mikrouszkodzenia, które z czasem mogą prowadzić do rozwoju raka czerwieni wargowej. Również nadmierna ekspozycja na słońce zwiększa ryzyko, szczególnie w rejonach o dużym nasłonecznieniu.

Błona śluzowa policzków – nawykowe nagryzanie policzków, źle dopasowane protezy lub przewlekłe drażnienie mechaniczne mogą prowadzić do zmian przednowotworowych, z możliwą metaplazją nowotworową.

Okolica podjęzykowa i dno jamy ustnej – często narażona na działanie dymu tytoniowego. Zmiany rogowaciejące, których nie można usunąć pocieraniem, wymagają pilnej konsultacji.

Język – wszelkie nadżerki, owrzodzenia, asymetria języka czy zbaczanie w jedną stronę to sygnały alarmowe.

Podniebienie – zarówno twarde, jak i miękkie, może być miejscem rozwoju nadżerek, owrzodzeń czy nadmiernego rogowacenia, zwłaszcza u palaczy fajek i cygar.

Zatoki szczękowe – procesy nowotworowe w tej okolicy są trudne w leczeniu i często wymagają rozległych operacji.

Zmiany przednowotworowe

Do zmian, które mogą zwiększać ryzyko rozwoju raka jamy ustnej, należą m. in.:

leukoplakia (rogowacenie białe),

liszaj płaski Wilsona (charakterystyczne białe grudki przypominające szron na szybie).

Węzły chłonne – ważny wskaźnik

Powiększony, twardy, niebolesny i nieprzesuwalny węzeł chłonny w okolicy podżuchwowej czy podbródkowej może świadczyć o rozsiewie nowotworu. W takich przypadkach konieczna jest szybka diagnostyka, a w razie potrzeby – zabieg usunięcia węzłów chłonnych (operacja Crile’a).

Kiedy iść do lekarza?

Zgłoś się do stomatologa lub lekarza pierwszego kontaktu, jeśli:

zauważysz zmianę w jamie ustnej, która nie goi się przez 3 tygodnie,

pojawią się nadżerki, owrzodzenia lub plamy, których nie można usunąć,

węzły chłonne są powiększone, twarde, nieprzesuwalne i niebolesne.

Wczesne wykrycie nowotworu jamy ustnej daje znacznie większe możliwości i szanse na skuteczne leczenie. Regularne samobadanie jamy ustnej i kontrolne wizyty u dentysty mogą uratować życie.