Minęło 38 lat narodzin pierwszego polskiego dziecka z n vitro

38 lat temu – 12 listopada 1987 roku, w czwartek – w ówczesnym Państwowym Szpitalu Klinicznym w Białymstoku (dziś Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym), urodziła się Magda, pierwsze polskie dziecko z zapłodnienia pozaustrojowego (in vitro). To był przełom, który dał nadzieję tysiącom par marzących o dziecku – pisze Uniwersytet Medyczny Białymstoku na swojej stronie.

Przełomowy rok 1987

Wszystko zaczęło się jednak dwa lata wcześniej – w 1985 roku, kiedy prof. Marian Szamatowicz, ówczesny dyrektor Instytutu Położnictwa i Chorób Kobiecych w Białymstoku, pojechał na sympozjum do Göteborga. Tam zobaczył, jak wygląda zapłodnienie in vitro. Wówczas leczenie niepłodności było mocno ograniczone, a lekarze byli w stanie pomóc niewielkiej liczbie pacjentek. Całkowicie bezradni byli też wobec tzw. czynnika męskiego.

Przełomowy okazał się rok 1987. We Francji dr Jerzy Radwan poznał nową metodę pobierania komórek jajowych przez pęcherz moczowy, a potem bezpośrednio przez pochwę. Dzięki temu udało się uzyskać odpowiednie doświadczenie oraz właściwą jakość w laboratorium embriologicznym. Wprowadzając ciągłe udoskonalenia, białostockiemu zespołowi dość szybko udało się uzyskać pierwszą ciążę. Stało się to zaledwie 9 lat po pierwszej udanej próbie in vitro na świecie.

Skład całego zespołu: prof. Marian Szamatowicz, prof. Sławomir Wołczyński, prof. Waldemar Kuczyński, prof. Jerzy Radwan, prof. Marek Kulikowski oraz dr Euzebiusz Sola.

Obecnie procedury in vitro są w Polsce częściowo refundowane. W Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku od czerwca 2024 roku, w ramach tego programu, udało się uzyskać już 220 ciąż (stan na koniec października 2025 roku). Potwierdzone zostały narodziny 42 dzieci.

Program in vitro

Program wsparcia Ministerstwa Zdrowia par dotkniętych niepłodnością ruszył w czerwcu 2024 r. Wsparcie jest bezpłatne. Program obejmuje również pacjentów z chorobą onkologiczną, zapewnia pełne finansowanie procedury ochrony płodności osób leczonych onkologicznie.

Program jest skierowany do par, które są w związku małżeńskim lub we wspólnym pożyciu (wystarczy deklaracja):

• u których stwierdzono niepłodność lub była ona nieskutecznie leczona – w ciągu 12 miesięcy przed zgłoszeniem do programu,
• także takich, które mają kriokonserwowane i przechowywane zarodki, utworzone w ramach wcześniej realizowanych procedur.

Z informacji MZ wynika, ze do 30 września obecnego roku w ramach programu polityki zdrowotnej „Leczenie niepłodności obejmujące procedury medycznie wspomaganej prokreacji, w tym zapłodnienie pozaustrojowe prowadzone w ośrodku medycznie wspomaganej prokreacji,na lata 2024-2028 urodziło się 6 018 dzieci (3 013 dziewczynek, 3 005 chłopców).

W ubiegłym roku na program wydano prawie 411 mln zł, w obecnym resort zdrowia rozdysponował ponad 597 mln.