Interdyscyplinarne konsorcjum na Śląsku dla rozwoju medycyny. Łączą siły w obszarze AI

W Narodowym Instytucie Onkologii w Gliwicach przedstawiciele ośmiu wiodących śląskich uczelni i instytucji naukowo-badawczych podpisali list intencyjny dotyczący współpracy w zakresie rozwoju technologii sztucznej inteligencji. Dokument, sygnowany 24 listopada, formalnie zapoczątkował powstanie interdyscyplinarnego konsorcjum, którego ambicją jest wspólne tworzenie, testowanie i wdrażanie nowoczesnych rozwiązań opartych na AI, ze szczególnym uwzględnieniem medycyny i nauk o zdrowiu.

Jak podkreślił inicjator projektu, dyrektor gliwickiego oddziału NIO-PIB dr hab. n. med. Sławomir Blamek, prof. NIO-PIB, jeszcze kilka lat temu sztuczna inteligencja była postrzegana jako narzędzie o niejasnym potencjale. Obecnie stała się kluczową technologią wykorzystywaną w diagnostyce, analizie danych medycznych, planowaniu terapii oraz w automatyzacji procesów klinicznych. – Chcemy stworzyć grupę, która będzie nie tylko rozwijać AI, lecz także występować wspólnie przed instytucjami decyzyjnymi, opracowywać programy badawcze i zabiegać o środki na innowacje. Nie mniej ważne jest budowanie nadzoru etycznego nad kierunkami rozwoju algorytmów – podkreślił prof. Blamek.

Jednym z priorytetów konsorcjum będzie również cyberbezpieczeństwo. W obliczu gwałtownego rozwoju big data oraz rosnącej liczby incydentów hakerskich konieczne jest opracowanie stabilnych, wielowarstwowych systemów ochrony danych. – Żadna instytucja nie rozwiąże tych problemów samodzielnie. Naszym zadaniem jest stworzenie macierzy kompetencji i wypracowanie wspólnych kierunków działań – dodał prof. Blamek.

Podpisy pod listem złożyli przedstawiciele wszystkich kluczowych jednostek uczestniczących w projekcie: rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego prof. dr hab. n. med. Tomasz Szczepański, rektor Politechniki Śląskiej prof. dr hab. inż. Marek Pawełczyk, prorektor Uniwersytetu Śląskiego dr hab. Agnieszka Turska-Kawa, prof. UŚ, oraz liderzy instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz: prof. Adam Zieliński (Górnośląski Instytut Technologiczny), dr hab. Damian Gąsiorek (Krakowski Instytut Technologiczny) oraz przedstawiciele Instytutu Techniki Górniczej KOMAG i Instytutu Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa.

Rektor Śląskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Tomasz Szczepański przypomniał, że postęp w medycynie jest nierozerwalnie związany z rozwojem AI, jednak wymaga bezpiecznego dostępu do danych medycznych na dużą skalę. – Sztuczna inteligencja to realna technologia, która już pomaga diagnozować i leczyć. Warunkiem jej rozwoju jest jednak odpowiednia ochrona informacji – podkreślił.

Zdaniem prof. Marka Pawełczyka z Politechniki Śląskiej, ostatni rok przyniósł zmianę podejścia do AI – od obaw przed nadużyciami do świadomości ogromnych możliwości, jakie stwarza ta technologia. Również prof. Damian Gąsiorek z Krakowskiego Instytutu Technologicznego wskazał, że współpraca najlepszych ośrodków naukowych regionu jest naturalną odpowiedzią na rosnące potrzeby technologiczne.

W konsorcjum ważną rolę odgrywa Instytut Techniki Górniczej KOMAG, który od ponad 25 lat zajmuje się algorytmami sztucznej inteligencji, w tym sieciami neuronowymi, algorytmami genetycznymi i uczeniem maszynowym. – Nasze doświadczenie w integracji AI z systemami diagnostycznymi i mechatronicznymi będzie cennym wkładem – zapewnił prof. Dariusz Prostański.

Współzałożyciele SPACEPORT-AI, bo tak nazwano inicjatywę, podkreślają, że połączenie kompetencji wielu dziedzin – od medycyny, przez inżynierię, po cyberbezpieczeństwo – czyni z konsorcjum projekt o ogromnym potencjale. – Jesteśmy przekonani, że jako zespół poradzimy sobie z największymi wyzwaniami i osiągniemy cele, które dziś są jeszcze niewidoczne – powiedziała prof. Agnieszka Turska-Kawa.

Zgodnie z treścią listu intencyjnego konsorcjum będzie realizowało zadania obejmujące m.in. wspólne projekty badawcze, wymianę doświadczeń, organizację konferencji i seminariów, działania edukacyjne oraz wspólne aplikowanie o krajowe i europejskie fundusze. Celem długoterminowym jest stworzenie silnego ośrodka badawczego, który wyznaczy kierunki rozwoju technologii przetwarzania danych opartych na sztucznej inteligencji w Polsce i Europie.