Codziennie ponad 50 Polek dowiaduje się, że ma raka piersi. 15 umiera

Październik to Miesiąc Świadomości Raka Piersi. 15 października przypada natomiast Światowy Dzień Walki z Rakiem Piersi. Lekarze przypominają, jak ważne jest prowadzenie zdrowego stylu życia, regularna samokontrola piersi, a także poddawanie się badaniom profilaktycznym, w tym mammografii i USG. Specjaliści podkreślają – rak piersi wcześnie wykryty jest niemal w 100 proc. uleczalny.

Najczęstszy nowotwór złośliwy u kobiet

Rak piersi dotyka 23 proc. kobiet chorujących na nowotwory złośliwe. Dla 14 proc. z nich ta choroba kończy się tragicznie. Na całym świecie co roku diagnozuje się 1,5 mln przypadków raka piersi, a 400 tys. pacjentów umiera z powodu tej choroby.

W Polsce raka piersi rozpoznaje się rocznie u ok. 20 tysięcy kobiet. To najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet.

Podczas gdy liczba zachorowań w całej Europie rośnie, ale śmiertelność maleje, w Polsce przy większej liczbie chorych na nowotwór piersi, zwiększa się także śmiertelność. Według opublikowanego w 2019 r. raportu Narodowego Instytutu Zdrowia-PZH w Warszawie, w latach 2010-2016 współczynnik zgonów z powodu tego nowotworu zwiększył się u nas o 7,2 proc. Niestety, prognozy na kolejne lata nie są optymistyczne – szacuje się, że śmiertelność będzie nadal rosła. Ten negatywny trend ma wiele przyczyn – jedną z nich jest ciągle niska świadomość dotycząca znaczenia profilaktyki.

Zapadają na tę chorobę również mężczyźni

Rak piersi to najczęściej występujący nowotwór złośliwy u kobiet. W początkowym okresie nie daje żadnych objawów. Rozwija się miejscowo w piersi oraz daje przerzuty do węzłów chłonnych i narządów wewnętrznych (np. płuc, wątroby, kości i mózgu).

Na chorobę tę zapadają również mężczyźni. Dlatego tak ważne jest poddawanie się badaniom profilaktycznym oraz samobadaniom piersi (należy wykonywać regularnie, co najmniej raz w miesiącu).

Zgrubienia, zmiany, wydzielina

Podczas samobadania piersi należy zwrócić uwagę na wyczuwalne zgrubienie w piersi, zmianę wielkości lub kształtu piersi, zmiany w wyglądzie skóry piersi, na towarzyszący bóle podczas samobadania, wydzielinę z brodawki i inne zmiany dotyczące brodawki oraz powiększenie węzłów chłonnych pachy. Nie każda zmiana występująca w piersi jest objawem nowotworu złośliwego, ale każda wymaga specjalistycznego badania diagnostycznego.

Czynniki ryzyka w raku piersi

Szczególną uwagę powinny zachować osoby, u których zaobserwowano występowanie raka piersi lub raka jajnika u spokrewnionych członków rodziny, kobiety po 40 roku życia, u których wystąpiła wczesna pierwsza miesiączka (przed 12 rokiem życia) lub późna menopauza (po 54 roku życia) oraz kobiety, które nie rodziły lub późno urodziły pierwsze dziecko.

Na zachorowanie na raka piersi narażone są również kobiety, których codzienna dieta jest bogata w tłuszcze nienasycone (zwierzęce), z nadwagą, po menopauzie lub kobiety, którym brakuje aktywności fizycznej. Odpowiednia dieta bogata w warzywa i owoce, a uboga w tłuszcze oraz uprawianie aktywności fizycznej może uchronić przed zachorowaniem na nowotwór i inne choroby.

Program profilaktyczny

Kobiety w wieku od 45 do 74 lat mogą skorzystać z adresowanego do nich programu profilaktycznego, jeśli:

• przez ostatnie dwa lata nie miały wykonywanej mammografii,
• nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym,
• otrzymały w ramach realizacji programu pisemne wskazanie do wykonania ponownej mammografii po upływie 12 miesięcy z powodu obciążenia następującymi czynnikami ryzyka:
• rak piersi został zdiagnozowany wśród członków rodziny (matka, siostra, córka)
• stwierdzona została u nich mutacja w obrębie genów BRCA1 lub BRCA2.

Do udziału w programie nie trzeba mieć skierowania – wystarczy zgłosić się osobiście lub umówić telefonicznie na badanie.