Zaskakujące badania. W tych porach dnia i tygodnia czujemy się najgorzej
Nie jest niczym odkrywczym, że inaczej czujemy się rano, a inaczej pod koniec dnia. Tak samo różne dni tygodnia potrafią w inny sposób wpływać na nastrój. Ale nikt chyba nie próbował tego usystematyzować w sposób naukowy na dużą skalę. Aż do teraz.
Rano wszystko wydaje się lepsze
To jak zmienia się nasze samopoczucie w ciągu dnia, tygodnia, a także w cyklu rocznym, postanowili zbadać naukowcy z University College London. Wzięli pod uwagę takie elementy, jak zdrowie psychiczne, szczęście, zadowolenie z życia, poczucie wartości swojego życia i samotność.
Przeanalizowali dane z brytyjskiego badania społecznego trwającego od marca 2020 r. do marca 2022. Wzięło w nich udział prawie 50 tys. dorosłych osób, które udzieliły w sumie prawie milion odpowiedzi. Wśród pytań znalazły się m.in. takie: „Jak bardzo czułeś się szczęśliwy w zeszłym tygodniu?”, „Jak bardzo jesteś zadowolony ze swojego życia?”, „W jakim stopniu uważasz, że rzeczy, które robisz w swoim życiu, są wartościowe?”. Wyniki ich badań zostały opublikowane w BMJ Mental Health.
Okazało się, że istnieje wyraźny wzorzec dzienny dotyczący oceny swojego zdrowia psychicznego i samopoczucia. Ankietowani najlepiej się czuli rano, a najgorszy nastrój deklarowali pod koniec dnia, zwłaszcza koło północy. Na samopoczucie wpływają także dni tygodnia i pory roku. „Szczególnie silne dowody wskazują na lepsze zdrowie psychiczne i samopoczucie w porze letniej. Wzory dotyczące dnia są zależne od dnia tygodnia, przy czym większe zróżnicowanie dotyczące zdrowia psychicznego i samopoczucia występuje w weekendy w porównaniu z dniami powszednimi” – piszą autorzy badań w podsumowaniu.
„Generalnie rankiem wszystko wydaje się lepsze. Hedonistyczne i eudajmonistyczne dobre samopoczucie wykazują największe zróżnicowanie, a dobrostan społeczny jest najbardziej stabilny” – zaznaczają.
Badania wykazały, że oceny własnego szczęścia, zadowolenia z życia i poczucie bycia wartościowym były wyższe w poniedziałki i piątki niż w niedziele, a sam poziom szczęścia był wyższy również we wtorki.
Latem jesteśmy szczęśliwsi
Z kolei ujęcie roczne wykazało, że zimą – w porównaniu do pozostałych trzech pór roki – deklarowano wyższe poziomy depresji, lęku i samotności, a niższe poziomy szczęścia, zadowolenia z życia i poczucia, że jest ono wartościowe. Najwyższy poziom zdrowia psychicznego występował latem.
Jak wyjaśniają autorzy badania, zmiany nastroju i zdrowia psychicznego w cyklu rocznym i tygodniowym mogą zależeć od bardzo wielu czynników trudnych do jednoznacznego sklasyfikowania, to jednak różnice występujące w ciągu dnia można tłumaczyć zmianami fizjologicznymi związanymi z zegarem biologicznym.
„Na przykład kortyzol osiąga swój największy poziom wkrótce po przebudzeniu, natomiast najniższy w porze, gdy kładziemy się spać” — zaznaczają.
Wsparcie psychiczne można dopasować do konkretnej pory dnia
„Nasze ustalenia sugerują, że zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie rano są znacznie lepsze, a najgorsze o północy” – powiedziała dr Feifei Bu z Wydziału Nauk Behawioralnych i Zdrowia UCL
„Chociaż te ustalenia są intrygujące, należy je powtórzyć w innych badaniach, które w pełni uwzględnią potencjalne odchylenia związane z porą odpowiedzi na pytania. Jeśli zostaną potwierdzone, może to mieć ważne praktyczne implikacje. Naukowcy badający zdrowie psychiczne i dobre samopoczucie powinni wziąć pod uwagę porę dnia, w której ludzie odpowiadają” – dodała.
„Usługi wsparcia zdrowia psychicznego mogą rozważyć dostosowanie zasobów do zmieniających się potrzeb w ciągu dnia. Na przykład priorytetowo potraktować dostępność w późnych godzinach nocnych” – podsumowała dr Bu na stronie uczelni.