Rak jelita grubego. Kiedy trzeba wykonać kolonoskopię pierwszy raz?
Rak jelita grubego to jeden z najczęstszych nowotworów, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Wg danych Światowej Organizacji Zdrowa zajmuje trzecie miejsce pod względem liczby zachorowań i drugie w zestawieniu zgonów.
W 2022 r. na świecie wykryto 1,9 mln nowych przypadków raka jelita grubego. To 9,6 proc. wszystkich zachorowań na nowotwory. Zmarło z tego powodu 900 tys. osób. Większe żniwo zebrał tylko rak płuca – 1,8 mln.
W Polsce rocznie rejestruje się około 18 tys. zachorowań i 12 tys. zgonów.
Kolonoskopia – kiedy wykonać pierwszy raz?
Jednym z najważniejszych badań diagnostycznych w kierunku raka jelita grubego jest kolonoskopia. To badanie, które pozwala lekarzowi dokładnie obejrzeć jelito od środka. Pozwala wykryć zmiany i podjąć szybko leczenie.
– Kolonoskopia, jeśli jest właściwie wykonana, daje szansę na to, żeby zapobiec pojawieniu się nowotworu. Jeśli w badaniu stwierdza się polipy, należy je usunąć. Usuwa się też wczesne nowotwory, które nie dają żadnych objawów – mówił jakiś czas temu dla Wprost prof. Jarosław Reguła, krajowy konsultant w dziedzinie gastroenterologii.
Onkolodzy przypominają, że w Polsce jest 600 ośrodków, w których wykonywana jest kolonoskopia.
Badanie kolonoskopowe pierwszy raz powinno zostać wykonane po przekroczeniu 50. roku życia, choć coraz częściej się mówi, że ta granica powinna zostać obniżona o 5, a nawet o 10 lat. Zespół amerykańskich ekspertów, The United States Preventive Services Task Force, cztery lata temu zalecił, aby o badaniach myśleć już po przekroczeniu 45. roku życia.
Badanie można wykonać za darmo
Kolonoskopię można wykonać za darmo w ramach programu badań przesiewowych w kierunku raka jelita grubego.
Do programu mogą się zgłosić osoby, które:
- nie mają objawów sugerujących nowotwór jelita grubego,
- nie miały wykonanej kolonoskopii w ciągu ostatnich 10 lat,
- mają 50-65 lat,
- mają 40-49 lat, jeśli wśród najbliższych krewnych rozpoznano nowotwór jelita grubego.
Do udziału w programie nie jest wymagane skierowanie. Zabieg kolonoskopii może być przeprowadzony w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, w zależności od wskazań medycznych.
O wcześniejszym badaniu, ale już na własną rękę, niż w wieku 50 lat powinny pomyśleć też osoby, które:
- zmagają się nadwagą lub otyłością,
- doświadczają długotrwałych dolegliwości związanych z układem pokarmowym (bóle brzucha, zmiany w rytmie wypróżniania, krew w stolcu),
- w rodzinie występują schorzenia dotyczące jelit (zespół polipowatości rodzinnej gruczolakowatej, zespół Lyncha).