Ekspertka: Stosowanie suplementów diety nie zawsze jest bezpieczne

O najważniejszych zagadnieniach związanych z suplementami pisze na swojej stronie Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej.

Czym są suplementy diety?

Zgodnie z definicją określoną w przepisach prawnych suplement diety to środek spożywczy będący skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny.

Suplementy diety muszą mieć postać ułatwiającą spożywanie produktu w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych, czyli mogą to być: kapsułki, tabletki, drażetki, saszetki z proszkiem, ampułki z płynem, butelki z kroplomierzem i inne podobne postaci. Na opakowaniu tych produktów musi się znajdować określenie: „suplement diety” – wyjaśniają dr inż. Katarzyna Stoś, mgr Aneta Głowala, mgr Izabela Ziółkowska.

Choć suplementy diety mają podobną postać do leków, to należy pamiętać, że suplement diety nie jest lekiem, nie jest produktem przeznaczony do leczenia chorób. Właściwości lecznicze i zapobieganie chorobom to cechy leków i produktów leczniczych!

Suplement diety ma na celu uzupełnienie normalnej, czyli zwykłej, codziennej diety w składniki takie jak np. witaminy i składniki mineralne. Natomiast codzienna dieta – jak podkreślają specjalistki – powinna być przede wszystkim urozmaicona, bogata w różnorodne warzywa i owoce, orzechy, nasiona, produkty zbożowe pełnoziarniste, powinna też uwzględniać produkty mleczne, rybne, mięsne i jaja. W ten sposób dostarczymy organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, w tym witamin i składników mineralnych, które są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka.

Dlaczego warto po nie sięgać?

NCEZ wyjaśnia, że z powodu różnych przyczyn (m.in. styl życia, stany fizjologiczne) może pojawić się uzasadnienie uzupełnienia diety opartej na tradycyjnych produktach spożywczych poprzez zastosowanie niektórych suplementów diety. Jeśli w diecie brakuje składników, jak choćby witaminy C, yo można rozważyć jej suplementację. Jeśli jemy mało ryb i innych owoców morza, warto rozważyć suplementację kwasami omega-3.

Przede wszystkim jednak należy starać się zmienić dietę i zadbać o to, aby była ona urozmaicona i bogata w różnorodne grupy produktów, zwłaszcza warzywa i owoce. Witaminy dostarczane naturalnie – z żywności, to najlepszy sposób na to, aby organizm funkcjonował prawidłowo i zachował zdrowie.

Suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut zróżnicowanej diety.

Ale czasami, nawet podczas spożywania urozmaiconej diety, suplementacja może być zasadna. Dotyczy to np. witaminy D, której obecność w żywności jest niewielka, a główne jej źródło stanowi synteza skórna podczas ekspozycji skóry na światło słoneczne. W przypadku tej witaminy zaleca się suplementację dla wszystkich grup wiekowych, począwszy od dzieci do seniorów, zwłaszcza w okresie jesienno- zimowym, kiedy ekspozycja na słońce jest najmniejsza.

Stosowanie suplementów stanowi również wsparcie w przypadku stosowania – z różnych przyczyn – diety eliminacyjnej, czyli wykluczającej konkretne grupy produktów. Przykładem może być dieta wegańska, która powinna być uzupełniana w witaminę B12, która naturalnie występuje w produktach pochodzenia zwierzęcego.

Bywa też, że stan fizjologiczny danej osoby wymaga dostarczenia dodatkowych ilości składników, których spożycie z dietą może być trudne. Wtedy także warto rozważyć suplementację. Taką szczególną grupą są kobiety w ciąży, dla których zaleca się przyjmowanie suplementów zawierających m.in. kwas foliowy, jod, kwasy tłuszczowe omega-3.

Kiedy stosowanie może być ryzykowne?

Ekspertki NCEZ wyjaśniają też, w jakich sytuacjach należy uważać ze stosowaniem suplementów. Dotyczy to m.in. sytuacji, kiedy stosuje się jednocześnie kilka suplementów diety, gdyż zawarte w nich składniki mogą się powtarzać, co może doprowadzić do nadmiernego spożycia danej witaminy/składnika mineralnego. To z kolei może stanowić ryzyko dla zdrowia człowieka.

Suplementy diety mogą również wchodzić w interakcje z lekami bądź innymi suplementami. Jeśli stosujesz leki, decyzję o przyjmowaniu suplementu skonsultuj z lekarzem lub farmaceutą. Warto także skonsultować się z dietetykiem, aby pomógł on przeanalizować nasz sposób żywienia i ocenić, czy potrzebujemy dodatkowych witamin, składników mineralnych lub innych składników.

Mimo że leki i suplementy diety mogą zawierać te same składniki i być w takiej samej postaci (np. kapsułki), to jednak są to dwa różne typy produktów. Leki stosuje się w celu leczenia chorób, zaś suplementy mają uzupełniać dietę w określone składniki odżywcze.

Niezależnie od tego, z jakiego powodu chcemy sięgnąć po suplement diety czy też lek, warto skonsultować to najpierw z lekarzem, farmaceutą lub dietetykiem, zwłaszcza kiedy już stosujemy jakieś leki lub inne suplementy diety.