Odchudzanie przy cukrzycy nie jest łatwe. Jak można sobie pomóc?
Odchudzanie przy cukrzycy nie jest łatwe. Choroba jest wyzwaniem dla szczupłej sylwetki, chociażby z powodu anabolicznego działania insuliny. Nie oznacza to, że diabetycy skazani są na nadwagę czy otyłość, jednak utrzymywanie prawidłowej masy ciała często wymaga od nich naprawdę ogromnego wysiłku – pisze na swojej stronie Polskie Stowarzyszenie Diabetyków.
Nadwaga nie służy zdrowiu, a w połączeniu z chorobą metaboliczną staje się podwójnie niebezpieczna. Nadmiar tkanki tłuszczowej osłabia działanie insuliny oraz leków doustnych. Jednocześnie dzienne zapotrzebowanie na insulinę zależne jest od ilości kilogramów – im więcej ważymy, tym więcej insuliny przyjmujemy, a ta wzmaga apetyt i sprzyja przyrostowi masy ciała. Błędne koło się zamyka. Co gorsza, diabetycy często przybierają na wadze w sposób szczególnie niekorzystny dla zdrowia – tkanka tłuszczowa gromadzi się u nich nierównomiernie, głównie w okolicy talii. To potęguje insulinooporność, które bardzo utrudnia redukcję masy ciała.
Uwaga na fruktozę i tłuszcze trans
Osoby chorujące na cukrzycę często szukają zamienników cukru. Do niedawna wydawało się, że w tej roli idealnie sprawdzi się fruktoza, która podobnie jak glukoza jest cukrem prostym, jednak wykorzystanie jej przez organizm jako źródła energii nie wymaga insuliny, ponieważ jest ona metabolizowana w wątrobie. W temperaturze pokojowej jest o 73 proc. słodsza od cukru i ma najniższy z naturalnych cukrów indeks glikemiczny – wydawałoby się ideał. Dzisiaj jednak już wiadomo, że fruktoza zamiast dostać się bezpośrednio do krwiobiegu, ulega w wątrobie przetworzeniu w glukogen i tłuszcze, a ubocznym produktem tych reakcji jest kwas moczowy, będący jednym z czynników ryzyka miażdżycy – pisze PSD.
Po spożyciu fruktozy podnosi się poziom triglicerydów we krwi, co w konsekwencji prowadzi do najbardziej niekorzystnej dla naszego zdrowia otyłości typu brzusznego.
Co ciekawe, ta sama fruktoza spożywana w swoim stanie naturalnym, czyli w owocach nie ma tak negatywnych konsekwencji dla zdrowia. Te pojawiają się, kiedy sięgniemy po produkty dosładzane fruktozą albo stosujemy ją jako słodzik. Istnieją nawet teorie, że przyczyną tak dużej otyłości we współczesnym społeczeństwie, szczególnie w Stanach Zjednoczonych, jest nadużywanie syropu kukurydzianego, który w głównej mierze składa się z fruktozy (druga składowa to sacharoza).
Na czarnej liście substancji, których zdecydowania należy unikać, zresztą nie tylko w czasie diety odchudzającej, są kwasy tłuszczowe trans, czyli powstałe w wyniku utwardzania olejów roślinnych. Sprzyjają one wzrostowi wagi i tkanki tłuszczowej, przede wszystkim trzewnej (wewnątrzbrzusznej), mogą zmniejszać wrażliwość tkanek na insulinę, prowadząc do zwiększenia insulinooporności. Obowiązek wnikliwego czytania etykiet produktów dotyczy nas wszystkich, a diabetyków i osoby na diecie odchudzającej tym bardziej.
Niestety zarówno syrop kukurydziany, jak i tłuszcze trans są obecnie w ogromnej ilości produktów spożywczych. Ponadto producenci często nie piszą wprost, ale używają zamiennych nazw, mających uśpić naszą czujność. I tak wspomniana fruktoza może się pojawić pod hasłem „dosładzane substancją pochodzenia naturalnego”, co nie będzie kłamstwem, bo fruktoza jest naturalna a nie syntetyczna, ale nie zmienia to faktu, że prowadzi ona do nadmiaru niekorzystnej tkanki trzewnej.
Warzywa mogą być ratunkiem
Wiele teorii mówi o tym, że najbardziej zgubne dla sylwetki są węglowodany, co przy cukrzycy ma drugie dno, bo to ta grupa produktów wpływa bezpośrednio na glikemie. Uważać należy też na tłuszcze, szczególnie pochodzenia zwierzęcego, bo zwiększają one ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, do których predestynuje już sama cukrzyca. Białko z kolei nie jest bardzo kaloryczne, w najmniejszym stopniu też wpływa na cukry, jednak jego nadmiar nie jest wskazany, aby nie obciążać nadmiernie pracy nerek. Jednym słowem nie dla diabetyków diety eliminacyjne, takie jak białkowa czy tłuszczowe, zresztą dość kontrowersyjne w środowisku lekarzy i dietetyków. W połączeniu z cukrzycą stają się one nie tylko wątpliwe, ale i niebezpieczne.
Osoby z cukrzycą powinny nauczyć się tak przyrządzać warzywa, by były smacznie oraz nie podnosiły glikemii. Niska kaloryczność, IG oraz zawarty w nich błonnik sprawiają, że rewelacyjnie sprawdzają się one w roli „zapychaczy” w dobrym tego słowa znaczeniu. Nikt nie lubi uczucia ssania w żołądku, dlatego ważne jest, by mądrze oszukać głód. Diabetycy powinni spożywać warzywa przy każdym posiłku także z tego powodu, że spowalniają one wchłanianie się węglowodanów. Aby w pełni skorzystać z dobrodziejstwa witamin i mikroelementów zawartych w warzywach warto skropić je odrobiną oliwy ponieważ witaminy rozpuszczają się w tłuszczach, zatem nasza sałatka skropiona oliwą będzie bardziej wartościowa dla naszego zdrowia.
Odchudzanie przy cukrzycy – ważne wskazówki
PSD podpowiada, o czym warto pamiętać:
- Zwracaj uwagę na skład produktów, które kupujesz. Sprawdzaj czy pieczywo, które wybierasz nie jest barwione karmelem, a ulubiony jogurt dosładzany fruktozą.
- Zacznij prowadzić dziennik żywieniowy, aby przekonać się, jakie są Twoje słabe punkty. Na tej podstawie przygotuj plan zmian odżywiania.
- Postaraj się odżywiać regularnie. Pierwszym warunkiem jest jedzenie śniadania, które ma rozruszać Twój metabolizm i dać Ci energię do działania.
- Dobrze bilansuj swoje posiłki. Rano sięgaj po węglowodany, wieczorem raczej po produkty białkowe. Owoce w ilościach do 300 g dziennie dobrze jest jeść w 2, a nawet 3 porcjach do godziny 15.
- Jeśli chorujesz na otyłość, porozmawiaj z lekarzem, jak połączyć leczenie cukrzycy z leczeniem otyłości. Dostępna farmakoterapia może być pomocna nie tylko w ustabilizowaniu glikemii, ale też masy ciała.