Jakie szczepionki są dostępne w tym sezonie? Dla kogo są bezpłatne?

Rozpoczął się kolejny sezon grypowy w Polsce. Przyjmuje się, że rozpoczyna się w październiku, jednak specjaliści zapowiadali, że tegoroczny miał zacząć się wcześniej, a szczyt zachorowań przypadnie na drugą połowę października. To najwyższy czas, aby pomyśleć o zaszczepieniu się. Szczepionka zaczyna działać dwa, trzy tygodnie po podaniu.

Na grypę choruje w Polsce kilka milionów osób

– Przeanalizowaliśmy to, co się dzieje i można powiedzieć, że przebieg pandemii jest nieco inny niż rok temu, czy dwa lata temu. Obserwujemy przyspieszenie. Czy jest gorzej – tego jeszcze do końca powiedzieć nie możemy, nie jest lepiej. Nie ma tak, żeby tych zakażeń było znacząco mniej, żeby się sytuacja poprawiała i jest ich więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego, czy dwa lata temu, ale może to też wynikać stąd, że wcześniej przechodzi fala – mówił pod koniec sierpnia wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny.

Ministerstwo Zdrowia informuje na swojej stronie, że każdego roku w Polsce na grypę i choroby grypopodobne choruje ponad 4,5 mln osób. Jednak w sezonie 2022/23 ta liczba była znacznie wyższa. Wg danych publikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH — Państwowy Instytut Badawczy od września 2022 r. do maja 2023 r. liczba zachorowań lub podejrzeń zachorowań na grypę wyniosła prawie 6 mln osób. Dokładnych danych za poprzedni sezon nie ma, bo w lipcu 2023 r. zniesiono obowiązek składania sprawozdań do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Jak podkreślają lekarze i wirusolodzy, to najwyższy czas, aby się zaszczepić przeciwko grypie.

Dlaczego warto się zaszczepić?

Szczepienie przeciwko grypie chroni nie tylko przed infekcją, ale przede wszystkim przed powikłaniami. Choć sama grypa potrafi być śmiertelna (w sezonie 2022/23 zmarło z tego powodu ponad 120 osób), to jednak niewyleczona potrafi mieć bardzo poważne konsekwencje. Najczęstszymi powikłaniami bywają zapalenie płuc, zapalenie oskrzeli, zapalenie mięśnia sercowego, a także zapalenie opon mózgowych, zapalenie ucha, zapalenie zatok czy niewydolność krążenia.

– U osób powyżej 65. roku życia znacznie wzrasta ryzyko powikłań grypy wymagających hospitalizacji. Grypa może prowadzić do uszkodzeń i upośledzenia funkcji wielu układów oraz narządów i o 74 proc. zwiększa ryzyko powikłań diabetologicznych (nieprawidłowe wartości glikemii), 8-krotnie zwiększa ryzyko zapalenia płuc lub udaru mózgu, 10-krotnie zwiększa ryzyko zawału serca – ostrzegają eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych.

Najczęściej na grypę chorują dzieci do 14. roku życia. Ponadto w grupach ryzyka, poza seniorami i dziećmi, znajdują się kobiety w ciąży oraz planujące ciążę, osoby chore na cukrzycę, z przewlekłymi chorobami serca i układu krążenia, osoby o obniżonej odporności z innych powodów.

Te osoby powinny pomyśleć o szczepieniach przeciwko grypie w pierwszej kolejności.

Jak informowali specjaliści z OPZChI w sezonie 2023/24 zaszczepiło się zaledwie 5,5 proc. Polaków, to o 2 punkty procentowe mniej niż w we wcześniejszym.

Jakie szczepionki są dostępne?

W sezonie 2024/2025 dostępne są następujące szczepionki przeciwko grypie

• VaxigripTetra, inaktywowana szczepionka zawierająca rozszczepione wirusy grypy,
• InfluvacTetra, inaktywowana szczepionka podjednostkowa zawierająca powierzchniowe białka wirusa grypy: hemaglutyninę i neuraminidazę,
• Efluelda, inaktywowana szczepionka zawierająca rozszczepione wirusy grypy ze zwiększoną zawartością antygenów, jest czterokrotnie silniejsza, wskazana do podawania osobom mającym 60 lat i więcej.

Wszystkie są podawane przez wstrzyknięcie. W obecnym sezonie szczepionka donosowa nie jest dostępna.

Szczepionki przeciwko grypie – komu przysługuje refundacja?

Szczepionki VaxigripTetra jak i InfluvacTetra przysługują bezpłatnie:

• dzieciom od 6. miesiąca życia do 18. roku życia - w ramach programu „Bezpłatne leki dla pacjentów 18 minus”
• osobom mającym 65 lat i więcej – w ramach programu „Bezpłatne leki dla pacjentów 65 plus”
• kobietom w ciąży – w ramach programu „Ciąża plus”

Dorosłym w wieku 18-64 lata przysługuje refundacja w wysokości 50 proc. Koszt szczepionki (zarówno Influvac Tetra, jak i Vaxigrip Tetra) w takim przypadku to około 26 zł. W tym sezonie refundacja przysługuje wszystkim dorosłym z tego przedziału wiekowego, a nie tylko tym z grupy ryzyka.

Szczepionka Efluelda znalazła się na październikowej liście refundacyjnej, a zatem będzie bezpłatna dla osób z grupy 65 plus, a dla pacjentów mających 60-64 lata będzie dostępna z 50 proc. refundacją.