Coraz więcej zachorowań na krztusiec. Co ze szczepionkami?

Rozpoczął się sezon infekcyjny. To oznacza nie tylko wzrost zachorowań na grypę, ale także inne choroby dróg oddechowych To także krztusiec. Jak wyglądają liczby dotyczące zakażeń?

Zachorowania na krztusiec

Od początku roku do końca września na krztusiec zachorowało w Polsce 16 828 osób. Tak wynika z regularnych raportów publikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy (NIZP PZH – PIB). To gigantyczny wzrost w porównaniu z podobnym okresem zeszłego roku, wtedy była mowa o 593 przypadkach. Tylko w sierpniu oficjalnie odnotowano ponad 4,3 tys. infekcji.

To też znacznie więcej zachorowań niż w latach przedpandemicznych. Wtedy rocznie dochodziło do 2-3 tysięcy przypadków, wyjątkiem był rok 2016, gdy zarejestrowano prawie 7 tys.

NIZP informuje też o jednym przypadku śmiertelnym w tym roku. W czerwcu zmarł noworodek.

Krztusiec – co to za choroba?

Krztusiec, kiedyś nazywany kokluszem, to choroba zakaźna układu oddechowego. Zarazić się można drogą kropelkową lub przez bezpośredni kontakt z chorym. Początkowo zakażenie daje objawy podobne do tych kojarzonych głównie z przeziębieniem. To przede wszystkim katar, kaszel, ból gardła i stan podgorączkowy. Mogą się pojawić także zapalenie spojówek, nudności, wymioty, uczucie zmęczenia.

Z czasem zaczyna dominować objaw charakterystyczny dla tej choroby, czyli przewlekły, silny, napadowy kaszel. W skrajnych przypadkach choroba może mieć ciężki przebieg i nawet skończyć się zgonem.

Krztusiec jest szczególnie groźny dla niemowląt, które z racji niezaszczepienia są narażone na poważne powikłania. Krztusiec może być też niebezpieczny dla osób powyżej 65. roku życia, ale na chorobę zapadają także nastolatki i osoby dorosłe.

Dlaczego wzrosła liczba zachorowań?

Wzrost zachorowań na choroby zakaźne lekarze najczęściej tłumaczą coraz mniejszą liczbą szczepień. I tak jest też w przypadku krztuśca. Dane z 2022 mówią o 85,5 proc. poziomie wyszczepienia czterema dawkami w populacji dzieci do 3. roku życia. To mniej niż granica pozwalająca mówić o odporności populacyjnej. Przypomnijmy, że szczepionka przeciw krztuścowi jest jednocześnie szczepionką przeciwko błonicy i tężcowi. To szczepionka skojarzona DTP.

Pulmonolodzy podkreślają też, że odporności na krztusiec nie ma też dorosła populacja Polski. Odporność poszczepienna nie jest trwała, poza czterema obowiązkowymi (ale i darmowymi) dawkami podawanymi dziecku do 18. miesiąca życia i trzema przypominającymi (w wieku 6, 14 i 19 lat), w dorosłym życiu powinno się odnawiać (zalecane, a więc płatne) szczepienie co 10 lat, a coraz mniej osób o tym pamięta.

Drugim powodem może być cykliczność zachorować na choroby zakaźne. Wzrosty zakażeń odnotowuje się co kilka lat, obecny znaczny skok liczby przypadków ma miejsce osiem lat po poprzednim sezonie z wyraźnie większą liczbą zachorowań.

Szczepionki na krztusiec

Wzrost liczby zachorowań sprawia, że częściej myśli się o szczepionkach. W mediach pojawiały się doniesienia o nieregularności dostaw preparatów do aptek. Do tematu odniósł się Główny Inspektor Sanitarny.

– Nie brakuje szczepionek przeciwko tężcowi, krztuścowi i błonicy – powiedział we wtorek dr Paweł Grzesiowski.

O sytuacji na tynku informuje też Główny Inspektor Farmaceutyczny w cotygodniowych raportach dotyczących dostępności lekowej w Polsce. W ostatnim czytamy, że „podmiot odpowiedzialny zrealizował dostawę i szczepionki przeciwko krztuścowi są ponownie dostępne w obrocie." W sumie w aptekach można znaleźć kilka typów preparatów (m.in. przeciwko tężcowi, krztuścowi, błonicy i polio) od kilku różnych producentów.

Powyższe informacje dotyczą preparatów wykorzystywanych w szczepieniach zalecanych. W przypadku szczepień obowiązkowych nie ma problemu z dostępnością.