Osoby, które doświadczyły przemocy, wojny, wypadku lub innego zdarzenia traumatycznego, mogą skorzystać z bezpłatnego wsparcia psychiatrycznego i psychologicznego w ramach nowego programu pilotażowego finansowanego przez Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia. Celem programu jest poprawa jakości leczenia pacjentów po traumie poprzez praktyczne sprawdzenie modelu kompleksowej opieki nad tą grupą chorych.
Pilotaż obejmuje zarówno dorosłych, jak i dzieci oraz młodzież. Program ma potrwać do 30 czerwca 2026 roku.
Dla kogo przeznaczony jest program
Program skierowany jest do osób, które doświadczyły wydarzeń o charakterze traumatycznym – zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio. Z pomocy mogą skorzystać m.in.:
- uczestnicy działań wojennych,
- uchodźcy i osoby z doświadczeniem przymusowej migracji,
- ofiary lub świadkowie przemocy fizycznej, psychicznej czy seksualnej,
- uczestnicy lub świadkowie wypadków komunikacyjnych,
- osoby, które przeżyły inne zdarzenia losowe mające negatywny wpływ na ich zdrowie psychiczne.
Wsparcie obejmuje również rodziny i bliskich osób po traumie, którzy często sami doświadczają skutków emocjonalnych wydarzenia.
Jak się zgłosić
Do programu nie jest wymagane skierowanie. Aby otrzymać pomoc, wystarczy zgłosić się bezpośrednio do jednego z ośrodków realizujących pilotaż. Lista placówek dostępna jest na stronach Ministerstwa Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia. W całym kraju powstają punkty konsultacyjne oraz centra zdrowia psychicznego, które prowadzą kompleksową opiekę nad pacjentami po traumie.
Zakres oferowanej pomocy
W ramach programu osoby zgłaszające się do ośrodka mogą skorzystać z szerokiego pakietu świadczeń psychiatrycznych i psychologicznych. Należą do nich m.in.:
- konsultacje psychiatryczne,
- rehabilitacja psychiatryczna,
- leczenie zaburzeń nerwicowych i pourazowych,
- porady diagnostyczne lekarskie i psychologiczne,
- sesje psychoterapii indywidualnej, rodzinnej lub grupowej,
- psychoedukacja i wsparcie psychospołeczne,
- porady kontrolne i terapeutyczne.
Pomoc może mieć charakter krótkoterminowy (do 4 tygodni), długoterminowy (powyżej 4 tygodni) lub konsultacyjny – w zależności od potrzeb pacjenta.
Kompleksowe podejście do leczenia traumy
Program pilotażowy zakłada nowoczesne, zintegrowane podejście do leczenia osób po traumie. Połączenie psychiatrii, psychoterapii i wsparcia psychospołecznego ma zapewnić nie tylko złagodzenie objawów pourazowych, ale też poprawę funkcjonowania w codziennym życiu.
Jak podkreślają eksperci, doświadczenie traumy może prowadzić do rozwoju zespołu stresu pourazowego (PTSD), depresji, zaburzeń lękowych, problemów ze snem czy uzależnień. Wczesna diagnoza i odpowiednio dobrana pomoc psychoterapeutyczna znacząco zwiększają szansę na pełen powrót do zdrowia psychicznego.
Program stanowi również odpowiedź na rosnącą liczbę pacjentów z doświadczeniem traumy wojennej, w tym uchodźców z Ukrainy oraz osób pomagających ofiarom konfliktów zbrojnych.
Czytaj też:
Rekordowe wsparcie dla psychiatrii w Krakowie. Ponad 290 mln zł z Funduszu Medycznego
Pilotaż z perspektywą stałego wdrożenia
Celem projektu jest nie tylko udzielenie doraźnej pomocy, ale też ocena skuteczności proponowanego modelu opieki. Wyniki pilotażu pozwolą wypracować standardy organizacyjne i terapeutyczne, które w przyszłości mogą zostać wdrożone na stałe w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia.
Specjaliści liczą, że program przyczyni się do poprawy dostępności świadczeń psychiatrycznych w Polsce, szczególnie dla osób dotkniętych traumą, które dotychczas miały utrudniony dostęp do zintegrowanego wsparcia.
Gdzie szukać informacji
Lista placówek realizujących program jest dostępna:
- na stronie Ministerstwa Zdrowia: www.gov.pl/zdrowie
- na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia: www.nfz.gov.pl
W każdej z placówek pacjenci mogą liczyć na pomoc zespołu specjalistów: psychiatrów, psychologów, terapeutów i pracowników socjalnych.