Letnie weekendy bez grilla? Dla wielu nie do pomyślenia. I choć grillowanie jest świetnym sposobem na spędzenie czasu z bliskimi, to niestety – może też mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. Czy oznacza to, że trzeba całkowicie z niego rezygnować? Absolutnie nie. Kluczem jest świadomość zagrożeń i stosowanie prostych zasad, które zmniejszają ryzyko powstawania szkodliwych związków.
Co może być niebezpieczne?
Podczas grillowania w wysokich temperaturach – zwłaszcza przy przypalaniu tłustego mięsa – mogą powstawać niebezpieczne związki chemiczne, m.in.:
wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) – powstają, gdy tłuszcz skapuje na rozżarzony węgiel, WWA są uznawane za rakotwórcze;
aminy heterocykliczne (HCA) – tworzą się przy obróbce mięsa w bardzo wysokiej temperaturze, zwłaszcza gdy jest ono mocno przypieczone;
produkty niepełnego spalania – np. dym z taniego węgla drzewnego, który może zawierać metale ciężkie i inne toksyczne związki.
Warto jednak zaznaczyć, że zagrożenie pojawia się głównie wtedy, gdy grillujemy często, niezdrowo i bez umiaru.
Czytaj też:
Strefa Zdrowia na Pol'and'Rock Festival 2025. Zbadaj się między koncertami
Jak robić to zdrowo? Praktyczne porady
1. Wybieraj chude mięsa i ryby
Zamiast tłustej karkówki, boczku czy kiełbasy, postaw na:
- pierś z kurczaka lub indyka,
- chude polędwiczki wieprzowe,
- łososia, pstrąga, dorsza – ryby grillują się szybko i nie wymagają dużej ilości tłuszczu.
Im mniej tłuszczu, tym mniej szkodliwych substancji w dymie i na mięsie.
2. Marynuj mięso – to nie tylko smak, ale i ochrona
Marynaty zawierające zioła, cytrynę, oliwę z oliwek, czosnek czy imbir nie tylko poprawiają smak, ale i mogą zmniejszać ilość HCA w gotowym daniu. Badania wykazują, że marynowanie mięsa nawet przez 30 minut znacznie ogranicza powstawanie szkodliwych związków.
3. Używaj tacek aluminiowych lub mat grillowych
Podczas grillowania najlepiej unikać kontaktu tłuszczu z ogniem. Rozwiązaniem są aluminiowe tacki lub specjalne maty grillowe, które chronią żywność przed bezpośrednim działaniem płomieni i dymu.
4. Nie przypalaj!
Unikaj zwęglonych, czarnych fragmentów – to właśnie tam kumulują się toksyny. Mięso powinno być dobrze wysmażone, ale nie przypalone. Obracaj je często, aby równomiernie się piekło.
5. Dodaj warzywa do grilla
Grillowane warzywa, takie jak cukinia, papryka, bakłażan, pieczarki czy kukurydza, są pyszną i zdrową alternatywą dla ciężkich dań mięsnych. Nie tworzą szkodliwych związków podczas grillowania, a przy okazji dostarczają błonnika i witamin.
6. Wybieraj dobre paliwo
Najbezpieczniejszy jest węgiel drzewny wysokiej jakości lub brykiet certyfikowany (np. FSC). Unikaj sztucznych podpałek, a najlepiej rozpalaj grill przy pomocy ekologicznych kostek lub kominów rozpalających.
7. Nie grilluj codziennie
Choć grillowanie raz na jakiś czas nie zaszkodzi, warto zachować umiar. Codzienne spożywanie grillowanych mięs – szczególnie czerwonych i tłustych – może zwiększyć ryzyko chorób serca i nowotworów.
Grillowanie nie musi być niezdrowe, jeśli podejdziemy do niego z głową. Wybierając chude mięsa, stosując marynaty, unikając przypaleń i wprowadzając do menu warzywa, możemy zminimalizować ryzyko i cieszyć się letnimi smakami bez obaw o zdrowie. Bo zdrowie to nie rezygnacja z przyjemności – to świadome wybory, które procentują na dłuższą metę.
Czytaj też:
Od 5 lipca koniec sprzedaży e-papierosów dzieciom. Rząd uszczelnia przepisyCzytaj też:
Jedna choroba, wiele nowotworów i dożywotnia walka. VHL podstępnie atakuje całe ciało