Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej (NRL) wskazuje, że powodem przyspieszonego trybu prac jest konieczność przedłużenia ochrony czasowej dla obywateli Ukrainy uciekających przed wojną. To rozwiązania wymagające natychmiastowego wdrożenia, jednak – jak podkreśla samorząd – nie dotyczy to zmian w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
– Dołączenie do projektu pilnych przepisów o pomocy obywatelom Ukrainy zmian dotyczących wykonywania zawodu lekarza to nadużycie trybu legislacyjnego. Nie ma żadnych przesłanek, aby te zmiany uchwalać w pośpiechu – stwierdza NRL.
Uproszczony dostęp do zawodu lekarza – wciąż budzi sprzeciw
Najwięcej kontrowersji budzą tzw. uproszczone tryby uzyskiwania prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty przez osoby spoza UE.
Samorząd przypomina, że ścieżki te:
- zwalniają z nostryfikacji dyplomu,
- nie wymagają odbycia stażu podyplomowego,
- nie nakładają obowiązku potwierdzenia znajomości języka polskiego.
– Powstała sytuacja, w której osoby mogą udzielać świadczeń w Polsce jedynie na podstawie decyzji administracyjnej ministra zdrowia, bez przynależności do samorządu zawodowego. Nie obowiązuje ich Kodeks Etyki Lekarskiej, a odpowiedzialność przed sądem lekarskim nie istnieje. To uderza w fundament zawodu zaufania publicznego – podkreśla NRL.
Uwagi szczegółowe do projektu
Prezydium zgłasza także konkretne zastrzeżenia wobec zapisów projektu:
- negatywna opinia wobec 6-miesięcznego terminu na składanie wniosków o prawo wykonywania zawodu,
- sprzeciw wobec nakładania dodatkowych obowiązków informacyjnych na okręgowe rady lekarskie,
- krytyka przepisu przejściowego (art. 12 ust. 2), który w praktyce reaktywuje warunkowe prawa wykonywania zawodu dla obywateli Ukrainy, mimo że te wygasły w październiku 2024 r.
– Proponowane rozwiązania mogą być próbą obejścia wcześniej przyjętych regulacji. W ocenie samorządu jest to niedopuszczalne – czytamy w stanowisku.
Zasada zaufania do zawodu lekarza
NRL akcentuje, że problem uproszczonych ścieżek nie dotyczy wyłącznie kwestii formalnych. – Lekarz musi działać w ramach samorządu zawodowego, podlegać etyce i odpowiedzialności dyscyplinarnej. Tylko wtedy pacjent może mieć pełne zaufanie, że jego zdrowiem zajmuje się profesjonalista podlegający kontroli środowiska zawodowego – podkreśla Prezydium.
Samorząd lekarski wnioskuje o uchylenie art. 3 i art. 12 projektu ustawy w całości. Podkreśla również, że w toku prac legislacyjnych szczególnej analizy wymagają przepisy ograniczające prawa obywateli Ukrainy w dostępie do świadczeń zdrowotnych.
– Środowisko lekarskie nie zaakceptuje rozwiązań, które mogłyby pozbawić pacjentów prawa do opieki w stanie zagrożenia życia czy zdrowia – podsumowuje NRL.