Od lat nie tylko pediatrzy i diabetolodzy dziecięcy, ale też kardiolodzy leczący dorosłych apelują, żeby u każdego dziecka co najmniej raz w życiu sprawdzić cholesterol, niezależnie od tego czy jest szczupłe, czy ma zwiększoną masę ciała. Wszystko wskazuje na to, że już w tym roku to badanie będzie wykonywane u każdego dziecka w wieku 6 lat, czyli wejdzie w skład tzw. bilansu 6-latka.
Dlaczego w wieku 6 lat?
Bo wtedy większość rodziców przychodzi na wizytę profilaktyczną do lekarza, by potwierdzić, czy może iść do szkoły – mówi prof. Małgorzata Myśliwiec, kierownik Katedry i Kliniki Pediatrii, Diabetologii i Endokrynologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, która od lat postuluje wprowadzenie tego badania u dzieci.
Tylko 2 na 100 pacjentów ma diagnozę choroby
Hipercholesterolemia rodzinna jest uwarunkowana genetycznie: to znaczy, że dziecko będzie miało wysoki cholesterol, niezależnie od tego, czy jest szczupłe, czy nie, w jaki sposób się odżywia i jaki prowadzi styl życia. – Wysoki cholesterol „nie boli”. Jeśli go nie zbadamy, nie wiemy, czy mamy hipercholesterolemię rodzinną. Dziś choroba jest wykrywana u ok. 2 proc. chorych. Zwykle w wieku 40-45 lat, gdy np. dochodzi do zawału serca.
Tylko 30 proc. mężczyzn i 50 proc. kobiet dożyje 60. roku życia, jeśli ma uwarunkowany genetycznie wysoki cholesterol. Mamy w poradni 500 zdiagnozowanych dzieci z hipercholesterolemią rodzinna, co trzecie z nich nie ma już jednego rodzica, bo jest to choroba uwarunkowana genetycznie. Prawie wszyscy nie mają dziadków
– zaznaczała prof. Małgorzata Myśliwiec podczas debaty na temat chorób cywilizacyjnej konferencji Priorytety w Ochronie Zdrowia 2025.
Wysoki cholesterol nie boli, ale prowadzi do tworzenia blaszki miażdżycowej i systematycznie niszczy naczynia krwionośne, prowadząc do ryzyka zawału serca, udaru mózgu, które często występują w młodym wieku.
Badanie przesiewowe u każdego 6-latka
Projekt wprowadzenia pierwszego badania przesiewowego cholesterolu u dziecka w wieku 6 lat został już pozytywnie oceniony przez Agencję Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT). Teraz czeka już tylko na podpis minister zdrowia.
– Bardzo na ten program czekamy. Dziecko, które będzie miało cholesterol LDL >130, zostanie przekazane do poradni diagnostyczno-metabolicznej. W przyszłości będziemy chcieli, żeby powstawały poradnie lipidowe. Mamy już wielu certyfikowanych lekarzy lipidologów, którzy wiedzą, jak leczyć – podkreśla prof. Myśliwiec, podkreślając, że dziecko skierowane do poradni dostanie zalecenia dotyczące stylu życia, a jeśli to będzie również konieczne, otrzyma też leki. Niektóre statyny są już zarejestrowane od 6. roku życia, a od 10 roku życia – bardzo nowoczesne leki, jakimi są inhibitory białka PCSK9, podawane wtedy, gdy nie udaje się obniżyć cholesterolu do bezpiecznego poziomu.
Eksperci zaznaczają, że dzięki wprowadzeniu tego badania do bilansu 6-latka, uda się też uratować wielu rodziców i dziadków.
Dzięki temu, że rozpoznamy hipercholesterolemię rodzinną u dziecka, będziemy mogli też zaprosić na badania rodziców i u nich wykryć chorobę. Może to ich uchronić przed zawałem serca i zgonem. Bardzo się cieszę, że to badanie się pojawi. Jeśli to się uda, będzie można wprowadzać kolejne badania u dzieci, m.in. w kierunku cukrzycy typu 1 czy celiakii i nie dopuścić do niszczenia organizmu przez chorobę – zaznacza prof. Myśliwiec.
Czytaj też:
Nowe badanie profilaktyczne dla dzieci, które może wydłużyć życie o 30 lat