Projekt nowelizacji rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych został opublikowany na stronie Rządowego Centrum Legislacji. Dotyczy wprowadzenia dwóch obowiązkowych szczepień dla dzieci i młodzieży.
Szczepienia przeciwko HPV będzie obowiązkowe
Obecnie w rozporządzeniu szczepienie obowiązkowe obejmuje 14 pozycji. Nowelizacja dodaje kolejną, dotyczącą szczepienia przeciwko zakażeniom ludzkim wirusem brodawczaka (HPV) i obejmuje dzieci i młodzież od ukończenia 9. roku życia do ukończenia 15. roku życia.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Zdrowia, poszerzenie katalogu szczepień o HPV uzasadnione jest „z uwagi na zapobieganie nowotworom (takim jak rak szyjki macicy), które są wywoływane przez wirusa HPV oraz zapewnienie wyższego odsetka dzieci objętych szczepieniem poprzez nadzór nad ich realizacją na zasadach dotyczących szczepień obowiązkowych”.
Wszystkie przypadki raka szyjki macicy są poprzedzone przewlekłą infekcją HPV. Zakażenia HPV mogą prowadzić również do raka odbytu, pochwy, sromu, prącia, przestrzeni ustno-gardłowej oraz okolic głowy i szyi (jamy ustnej, nosogardzieli, nasady języka, migdałka i gardła) – podkreśla resort zdrowia.
Szacuje się, że rocznie na świecie dochodzi do ok. 300 mln nowych zakażeń HPV u ludzi, które w ogromnej większości są bezobjawowe, nie wywołują żadnych zmian chorobowych i ulegają samowyleczeniu.
MZ wyjaśniła, że szczepienie przeciw HPV jest najskuteczniejsze, jeśli nastąpi przed potencjalnym narażeniem, do którego dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych.
Obecnie bezpłatne szczepienia przeciwko HPV przysługują dzieciom i młodzieży w wieku 9-14 lat. Są one dobrowolne, można je wykonać w każdej przychodni lekarza rodzinnego, a od września ubiegłego roku także w szkole.
Także przeciwko meningokokom
Druga zmiana dotyczy szczepień obowiązkowych szczepień przeciwko inwazyjnym zakażeniom Neisseria meningitidis typu B i ACWY, czyli meningokokom.
Dotyczy osób do ukończenia 19 roku życia, które jeszcze nie były szczepione, przeciw tym zakażeniom, a znajdują się w grupach ryzyka analogicznie jak ma to zastosowanie do inwazyjnej choroby pneumokokowej i szczepień przeciw pneumokokom. To m.in. osoby po urazie lub z wadą ośrodkowego układu nerwowego, leczone immunosupresyjnie lub biologicznie, z niedoborami odporności, nowotworami, wadami i przewlekłymi chorobami serca, przewlekłymi chorobami płuc i nerek, z chorobami metabolicznymi, w tym cukrzycą.
Szczepienie w tych grupach, jak zaznacza, MZ „znajduje od wielu lat swoje uzasadnienie w priorytetach zmian Programu Szczepień Ochronnych przez Radę Sanitarno-Epidemiologiczną – organ doradczy przy Głównym Inspektorze Sanitarnym i poparte przez Zespół ds. Szczepień Ochronnych – organ doradczy Ministra Zdrowia”.
Zakażenia meningokokowe są wywoływane przez bakterie – dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zwane również meningokokami (Neisseria meningitidis). Powodują m.in. niebezpieczną inwazyjną chorobę meningokokową (IChM), która obejmuje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub sepsę (posocznicę). Rozwija się bardzo szybko, jest obarczona wysoką śmiertelnością i trwałymi powikłaniami. Należy do najgroźniejszych chorób zakaźnych człowieka.
Każdego roku na świecie odnotowuje się ok. 1,2 mln przypadków IChM, z których 135 000 prowadzi do zgonu – podkreśla MZ.
Inne zmiany
Nowelizacja obejmuje też m.in. przesunięcie terminu II dawki przypominającej szczepienia przeciw krztuścowi z obecnego 14. roku życia na 12. rok życia, a także wprowadzenie III dawki przypominającej szczepienia przeciw krztuścowi u osób od ukończenia 17. roku życia w miejsce III dawki przypominającej przeciw tężcowi i błonicy.
Rozporządzenie ma wejść w życie 1 stycznia 2026 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących szczepień przeciw HPV i meningokom, które zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2027 r.
Czytaj też:
Nowotwory ginekologiczne dają sygnały. Sprawdź, kiedy pilnie należy iść do lekarzaCzytaj też:
Jak się chronić przed rakiem? Jest na to 12 sposobów