W czasie wyjazdu za granicę nagle zachorujesz, zabraknie ci leków, które przyjmujesz na stałe (np. z powodu astmy, cukrzycy), złamiesz rękę, pojawi się stan zagrożenia życia (np. zawał serca, udar mózgu). W takich przypadkach EKUZ (Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego) zapewni Ci bezpieczeństwo. EKUZ potwierdza, że masz prawo do leczenia w większości państw europejskich w czasie wyjazdów turystycznych lub zawodowych. Za EKUZ nic nie płacisz, trzeba jednak wyrobić kartę przed wyjazdem z Polski.
Kto może otrzymać EKUZ (Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego)
EKUZ może otrzymać każdy, kto jest zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego lub ma prawo do świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Karta jest ważna wraz z paszportem lub dowodem osobistym. Za EKUZ nic się nie płaci.
Ważne! EKUZ powinna mieć każda osoba wyjeżdżająca, także dziecko. EKUZ rodzica, nie uprawnia do uzyskania pomocy medycznej dla dziecka. EKUZ dziecka jest ważny z dowodem tożsamości dziecka lub rodzica.
W których państwach karta EKUZ jest honorowana?
EKUZ jest honorowana w Unii Europejskiej, Islandii, Liechtensteinie, Norwegii, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii, a także na terytoriach zamorskich:
- francuskich: Gwadelupa, Martynika, Reunion, St Pierre-et-Miquelon i Gujana Francuska,
- portugalskich: Azory i Madera,
- hiszpańskich: Majorka i Wyspy Kanaryjskie.
EKUZ nie obowiązuje w: Monaco, San Marino i Watykanie, na Wyspach Normandzkich (grupa wysp u wybrzeży Francji na kanale La Manche) oraz na wyspie Man (wyspa na Morzu Irlandzkim).
Czytaj też:
Akademia Zdrowia Wprost: Must know, czyli co musisz wiedzieć o NFZ i swoich prawach do leczenia
Do czego uprawnia EKUZ?
EKUZ uprawnia do leczenia, które jest niezbędne podczas pobytu za granicą, np. nagle zachorujesz, będziesz mieć wypadek, w wyniku którego doznasz uszczerbku na zdrowiu, pogorszy się przebieg choroby przewlekłej, na którą cierpisz, będziesz mieć nagłe pogorszenie zdrowia, np. zawał serca, udar mózgu. Uprawnia też do zakupu leków z listy leków refundowanych w danym państwie oraz zakupu środków zaopatrzenia ortopedycznego (na takich zasadach, na jakich mogą je otrzymać ubezpieczeni mieszkańcy w państwie, do którego podróżujemy).
Na podstawie EKUZ nie można ubiegać się o leczenie planowe (np. planową operację zaćmy, endoprotezoplastykę biodra). W przypadku leczenia stomatologicznego, np. nagłego bólu zęba, dentysta pomoże wyłącznie w zakresie, który jest refundowany w danym kraju.
Ważne! Warto pamiętać, że dzięki karcie EKUZ ma się takie same prawa do leczenia, jak osoby ubezpieczone w państwie, do którego się wyjeżdża. Oznacza to, że jeżeli w danym kraju istnieje obowiązek współpłacenia, to również mając EKUZ, trzeba ponieść określone koszty (NFZ ich nie zwróci).
W Austrii płaci się np. za leki refundowane (5,55 euro za każdy lek), medyczny transport lotniczy, ratownictwo górskie, wezwanie karetki pogotowia. Dopłaca się również do leczenia szpitalnego. W Chorwacji są dopłaty za wizytę u lekarza pierwszego kontaktu, za leczenie specjalistyczne i szpitalne. W Czechach dopłaca się za leczenie na szpitalnym oddziale ratunkowym, a także za ratownictwo górskie. W Niemczech dopłaca się do pobytu w szpitalu. Z opłat za leki w Niemczech są zwolnione dzieci i młodzież do 18 lat oraz kobiety w ciąży. W Wielkiej Brytanii leczenie u lekarza pierwszego kontaktu, ambulatoryjna opieka specjalistyczna oraz leczenie stacjonarne w szpitalu są bezpłatne. Leki na receptę wydawane są bezpłatnie dzieciom i młodzieży do 16 lat, studentom do 18 lat, kobietom w ciąży i tym, które urodziły w ostatnich 12 miesiącach, pacjentom hospitalizowanym w ramach NHS oraz osobom powyżej 60 lat.
EKUZ nie pokrywa kosztów powrotu do kraju w związku z nagłym zachorowaniem. Są jednak wyjątki: jeśli leczenie za granią będzie musiało być długie i kosztowne, a transport do Polski będzie tańszy, to można złożyć wniosek w NFZ o pokrycie kosztów transportu do miejsca dalszego leczenia w kraju.
Najczęściej rozliczanie leczenia odbywa się między instytucjami (NFZ i jego odpowiednikiem w danym kraju). Może się jednak zdarzyć, że trzeba będzie zapłacić za leczenie i dopiero po powrocie do Polski można zgłosić wniosek o refundację.
Ważne! Nie każdy lekarz za granicą ma umowę z ubezpieczycielem, dlatego przed wizytą trzeba sprawdzić, czy honoruje EKUZ.
EKUZ dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego. Na wypadek śmierci trzeba ubezpieczyć się dodatkowo (komercyjnie).
Gdzie można uzyskać EKUZ
Wniosek o EKUZ można złożyć:
- Osobiście w oddziale NFZ, elektronicznie lub pocztą tradycyjną:
- pobierz wniosek w oddziale NFZ, uprawnionej delegaturze
- wydrukuj, wypełnij i podpisz wniosek
- złóż wypełniony i podpisany wniosek w oddziale NFZ lub uprawnionej delegaturze lub prześlij na jej adres
- gdy wyjeżdżasz w związku z pracą – wyślij e-mailem zeskanowany wniosek na adres [email protected].
Ważne: Kartę EKUZ można też wyrobić w Warszawie na Lotnisku Chopina w Punkcie Obsługi Klientów NFZ
- Przez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP)
- Przez Internetowe Konto Pacjenta
Należy zalogować się na IKP i wejść w zakładkę „Moje konto”. Poniżej informacji o ubezpieczeniu zdrowotnym znajdują się informacje o karcie EKUZ. Należy kliknąć w „Złóż wniosek”.
Ważne: Turystyczny wniosek o EKUZ można złożyć on-line tylko przez IKP lub ePUAP. Nie ma możliwości wysłania go e-mailem.
Uczniowie powyżej 18. roku życia, studenci, doktoranci do wniosku o EKUZ powinni dołączyć kopię legitymacji lub zaświadczenie o kontynuowaniu nauki.
Jak długo czeka się na EKUZ
EKUZ dostaje się od ręki w przypadku składania wniosku osobiście. W innym przypadku trwa to do 5 dni (od czerwca do września oddziały wojewódzkie mogą wydłużyć okres rozpatrzenia wniosku do kilkunastu dni). Przy składaniu wniosku przez Internetowe Konto Pacjenta, otrzymuje się informację o wygenerowaniu karty (lub o negatywnej weryfikacji wniosku i jego odrzuceniu wraz z podaniem przyczyn takiej decyzji). Jeśli wniosek składa się za pośrednictwem IKP lub ePUAP, można sprawdzić online jego status.
Jak długo ważna jest EKUZ
Do ukończenia 18 lat: dla dzieci zgłoszonych jako członek rodziny (od daty złożenia wniosku do ukończenia 18. r. ż.).
20 lat: dla osób, które pobierają świadczenie emerytalne i osiągnęły wiek emerytalny (60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni).
5 lat: dla osób, które pobierają świadczenia emerytalne i nie osiągnęły wieku emerytalnego (60 lat kobiety i 65 lat mężczyźni) oraz dla dzieci przed ukończeniem 18 lat, mających obywatelstwo polskie.
3 lata: dla osób ubezpieczonych, które są zatrudnione, albo prowadzą pozarolniczą i rolniczą działalność gospodarczą, albo pobierają zasiłek / świadczenie przedemerytalne.
18 miesięcy: dla osób ubezpieczonych, które pobierają rentę i mają więcej niż 18 lat, mają prawo do ubezpieczenia zdrowotnego jako członek rodziny powyżej 18 r.ż., studiują lub się uczą.
5 miesięcy: dla nieubezpieczonych kobiet w okresie ciąży i porodu, które mają obywatelstwo polskie i mieszkają na terytorium RP, albo mają status uchodźcy, zezwolenie na pobyt czasowy oraz mieszkają na terytorium RP, dla dzieci, które uzyskały status uchodźcy i mieszkają na terytorium RP, a także dla osób zatrudnionych na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.
2 miesiące: dla bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy.
90 dni: dla osób, które spełniają kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i są uprawnione na podstawie art. 54 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
42 dni: dla kobiet w okresie połogu, które mają obywatelstwo polskie i mieszkają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Przed wyjazdem sprawdź, czy karta EKUZ jest nadal ważna.
Jeśli chcesz uzyskać więcej informacji, skorzystaj z Telefonicznej Informacji Pacjenta: 800 190 590 oraz ze stron: www.pacjent.gov.pl/ekuz, www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/nasze-zdrowie-w-ue/leczenie-w-krajach-unii-europejskiej-i-efta/jak-wyrobic-karte-ekuz/, www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-europejska-karte-ubezpieczenia-zdrowotnego-ekuz