W Polsce z nadciśnieniem tętniczym zmaga się co trzeci dorosły. Wiele osób nawet nie wie, że ma za wysokie ciśnienie.
– Nadciśnienie tętnicze często rozwija się bez żadnych objawów, dlatego bywa nazywane "cichym zabójcą". Wiele osób przez lata nie zdaje sobie sprawy z problemu, aż do momentu wystąpienia poważnych powikłań, takich jak zawał serca czy udar. Regularne pomiary ciśnienia są więc kluczowe, aby wcześnie wykryć chorobę i zapobiec jej konsekwencjom
– podkreśla prof. dr hab. n. med. Robert Gil, kardiolog, prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego.
Prawidłowe ciśnienie – kluczowe dla zdrowia
Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew naciska na ściany naczyń krwionośnych. Jego wartość zmienia się w cyklu pracy serca:
ciśnienie skurczowe – to najwyższa wartość ciśnienia, występująca w momencie skurczu serca, gdy krew zostaje wypompowana do tętnic
ciśnienie rozkurczowe – najniższa wartość ciśnienia, odnotowywana w fazie rozkurczu serca, gdy serce napełnia się krwią.
Prawidłowe ciśnienie tętnicze jest kluczowe dla zdrowia. Zapewnia odpowiedni przepływ krwi, natlenienie narządów oraz dostarcza składników odżywczych.
Według Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) i Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego (PTK), ciśnienie tętnicze:
- optymalne – poniżej 120/70 mmHg
- podwyższone: 120–139/70–89 mmHg.
Nadciśnienie tętnicze diagnozuje się, gdy wartości przekraczają:
- 140/90 mmHg – w pomiarach gabinetowych
- 135/85 mmHg – w pomiarach domowych
- 130/80 mmHg – w całodobowym monitorowaniu ciśnienia tętniczego.
Utrzymujące się nadciśnienie może prowadzić do poważnych powikłań zdrowotnych, takich jak choroby serca, udar, zaburzenia wzroku czy niewydolność nerek. Dlatego regularna kontrola ciśnienia i zdrowy styl życia są kluczowe w profilaktyce chorób układu krążenia.
Czytaj też:
„Mam w wieku 25 lat brać tabletkę?” Tylko co trzeci Polak dobrze leczy nadciśnienie
Niepokojące objawy
W Polsce nadciśnienie tętnicze ma blisko 11 milionów dorosłych. Najwięcej chorych jest w grupie wiekowej 55 – 74 lata.
Niepokojące objawy, które mogą świadczyć o zaawansowanym stadium nadciśnienia lub jego powikłaniach, to:
- silny, nagły ból głowy połączony z zaburzeniami widzenia (mroczki, podwójne widzenie)
- omdlenia
- duszność
- ból w klatce piersiowej.
Wystąpienie takich dolegliwości wymaga pilnej konsultacji lekarskiej.
Można szybciej wykryć i kontrolować
Regularne pomiary ciśnienia w warunkach domowych pozwalają lepiej monitorować jego wartości niż pojedyncze wizyty w gabinecie. Dzięki temu można szybciej wykryć nadciśnienie, a także kontrolować skuteczność leczenia.
Zdrowe nawyki mają bardzo duży wpływ na nasze ciśnienie krwi i ogólny stan zdrowia. Badania pokazują, że odpowiednie zmiany w codziennym życiu, mogą znacznie obniżyć ciśnienie tętnicze i zmniejszyć ryzyko chorób sercowo-naczyniowych.
W niektórych przypadkach zmiana stylu życia pozwala uniknąć konieczności stosowania leków. Jednak nawet jeśli farmakoterapia jest konieczna, zdrowe nawyki stanowią podstawę skutecznego leczenia i profilaktyki nadciśnienia.
Skutki nieleczonego nadciśnienia
Nieleczone nadciśnienie tętnicze stopniowo uszkadza narządy wewnętrzne i zwiększa ryzyko poważnych chorób, takich jak:
- zawał serca – wysokie ciśnienie uszkadza ściany naczyń krwionośnych i przyspiesza rozwój miażdżycy, co może prowadzić do niedokrwienia serca i zawału
- udar mózgu – nadciśnienie może prowadzić zarówno do udaru niedokrwiennego (spowodowanego zakrzepem), jak i krwotocznego (pęknięcie naczynia w mózgu)
- niewydolność serca – serce zmuszone do pracy pod wysokim ciśnieniem staje się osłabione i może przestać skutecznie pompować krew
- przewlekła choroba nerek – nadciśnienie uszkadza naczynia krwionośne nerek, co prowadzi do ich niewydolności
- uszkodzenie wzroku (retinopatia nadciśnieniowa) – nadciśnienie może powodować zmiany w naczyniach krwionośnych siatkówki oka, prowadząc do zaburzeń widzenia, a nawet ślepoty
- miażdżyca tętnic obwodowych – zwężenie tętnic w kończynach może prowadzić do ich niedokrwienia, a w skrajnych przypadkach do konieczności amputacji.
Regularne kontrolowanie ciśnienia i wdrożenie skutecznego leczenia pozwala znacząco zmniejszyć ryzyko tych powikłań.
Czytaj też:
Prof. Gil: To badanie zmieniło myślenie kardiologów. „Inaczej dziś patrzymy na chorobę otyłościową"