Sód to składnik mineralny niezbędny do funkcjonowania organizmu. Jest najczęściej spotykanym jonem w płynach zewnątrzkomórkowych organizmu. Pierwiastek ten odpowiada za odpowiednią pobudliwość nerwów, pracę mięśni, równowagę kwasowo-zasadową, reguluje gospodarkę wodną i pracę kładu krążenia poprzez kontrolę ciśnienia.
Choć często przestrzega się przed nadmiarem sodu (soli) w organizmie, to jego niedobór też jest niekorzystny dla zdrowia.
Sód bierzemy z pożywienia
Najpowszechniejszym źródłem sodu w organizmie jest głównie sól kuchenna, czyli inaczej chlorek sodu. W 2,5 g soli kuchennej znajduje się ok. 1 g sodu. Jest też bardzo wiele produktów spożywczych zawierających sól, to głównie wędliny, mięso i ryby, a także pieczywo, produkty mleczne, konserwowe i wędzone.
Według Światowej Organizacji Zdrowia dorośli nie powinni spożywać więcej niż 5 g soli dziennie (1 płaska łyżeczka), wliczając w to zarówno sól dodawaną do potraw, jak i zawartą w produktach spożywczych.
Kto jest narażony na niedobór sodu?
Jedną z przyczyn zbyt małej ilości sodu, poza przyjmowaniem zbyt małej ilości tego pierwiastka z pożywienia, może być nadmierne pocenie się podczas upałów czy intensywnego treningu i zbyt rzadkie wtedy uzupełnianie płynów, zwłaszcza wodą z elektrolitami.
Niedobór sodu, zwany hiponatremią, może być też spowodowany przyjmowaniem niektórych leków lub trwającymi długo dolegliwościami pokarmowymi (biegunka, wymioty).
Na niedobór soli narażone są też osoby starsze, częściej narażone na choroby przewlekłe, konieczność stosowania leków i mało zbilansowaną dietę. – U seniorów zazwyczaj słabo działają mechanizmy oszczędzające sód. Nie czują smaku potrawy. Mało piją, mało jedzą, bo nie mają apetytu – mówiła w rozmowie z NewsMed dr Agnieszka Skoczylas, lekarz geriatra.
Objawy niedoboru
Hiponatremia może przebiegać bezobjawowo, a gdy już się pojawiają sygnały o braku pierwiastka, to najczęściej są niespecyficzne i mogą być mylone z innymi schorzeniami.
Do najczęstszych objawów należą:
- bóle i zawroty głowy,
- skurcze mięśni,
- nudności i wymioty,
- zmęczenie,
- osłabienie,
- senność,
- problemy z koncentracją.
Jeżeli niedobór sodu jest powiązany z odwodnieniem, to występować mogą także:
- zwiększone pragnienie,
- brak apetytu,
- suchość skóry,
- niskie ciśnienie krwi,
- rzadsze oddawanie moczu.
Poważna hiponatremia może doprowadzić nawet do napadów padaczkowych, zaburzeń świadomości, drgawek i śpiączki.
Czytaj też:
Czy nasza żywność jest bezpieczna? Sprawdź, co warto wiedzieć