Pompa insulinowa to niewielkie urządzenie służące do ciągłego podawania insuliny, które może znacznie usprawnić i podnieść skuteczność insulinoterapii.
Pompa insulinowa ułatwia leczenie
Pompa insulinowa przydatna, może nawet konieczna jest w sytuacji gdy małe dzieci potrzebują niewielkich dawek insuliny, osoba chora na cukrzycę cierpi na częste hiperglikemie poranne lub hipoglikemie nocne, prowadzi aktywny tryb życia lub ma nieregularne godziny pracy i posiłków lub gdy przebieg choroby jest nieuregulowany.
Pompa insulinowa to poważny wydatek dla chorego. Jej cena waha się od kilku do nawet kilkunastu czy ponad 20 tys. zł. W Polsce refundacja pompy przysługuje jedynie osobom chorującym na cukrzycę typu 1, które nie ukończyły 26 roku życia. Osoby starsze muszą w całości sfinansować zakup.
Nierówny dostęp do refundacji
Na tę nierówność zwrócił niedawno uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich w piśmie do minister zdrowia.
„Do RPO wpływają skargi zaniepokojonych rodziców pacjentów oraz ich bliskich dotyczące braku refundacji pomp insulinowych dla osób po 26. roku życia chorujących na cukrzycę typu 1 oraz kryteriów systemu ciągłego monitorowania glikemii – CGM” – pisze rzecznik. Zwraca uwagę, że występują nierówności w dostępie do niezbędnych narzędzi terapeutycznych dla osób dorosłych z tą chorobą. Obecnie w Polsce refundacja pomp insulinowych obejmuje dzieci i dorosłych do 26. roku życia. Po przekroczeniu tego wieku pacjenci tracą prawo do refundacji, co zmusza ich do pokrycia pełnych kosztów zakupu pompy, sięgających nawet kilkudziesięciu tys. zł.
Rzecznik podkreśla, że pompa umożliwia prawidłowe wyrównanie glikemii w przypadku wszystkich chorych – co zdecydowanie zmniejsza ryzyko powikłań cukrzycowych, tj. retinopatii, stopy cukrzycowej, dysfunkcji nerek i układu krążenia czy neuropatii.
„Podobna sytuacja dotyczy systemu CGM. Mimo że refundację rozszerzono na osoby powyżej 26. roku życia z cukrzycą typu 1 lub 3, wymagające intensywnej insulinoterapii, z nieświadomością hipoglikemii, wielu pacjentów nadal nie spełnia tych kryteriów i musi samodzielnie finansować te urządzenia” – wskazuje RPO.
Może to prowadzić do pogorszenia stanu zdrowia
Zaznacza, że brak refundacji dla dorosłych pacjentów może prowadzić do nierówności w dostępie do nowoczesnych metod leczenia, czego skutkiem może być pogorszenie stanu zdrowia i zwiększone ryzyko powikłań. Oznacza to, że po osiągnięciu 26. roku życia pacjenci nierzadko są zmuszeni do rezygnacji z terapii pompą insulinową lub systemem CGM ze względu na wysokie koszty – a to stanowi zagrożenie dla ich zdrowia i życia.
Rzecznik przytacza postulaty zawarte w pismach kierowanych do RPO wskazujące, że niezbędne jest wydłużenie okresu refundacji pomp insulinowych oraz systemów CGM oraz objęcie nią dorosłych pacjentów, aby zapewnić im ciągłość leczenia na najwyższym poziomie. Konieczne jest także ułatwienie dostępu do nowoczesnych technologii medycznych dla wszystkich pacjentów z cukrzycą typu 1, niezależnie od wieku.
RPO zwraca uwagę, że leczenie insuliną z zastosowaniem pompy insulinowej oraz systemów CGM jest świadczeniem gwarantowanym finansowanym ze środków publicznych zgodnie z rozporządzeniem w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a to rozporządzenie „nie koresponduje jednak z rozporządzeniem w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie w zakresie grup osób, którym przysługują produkty wspomagające kontrolę glikemii”. W regulacji nie ma odniesienia do innej grupy osób, tj. chorych powyżej 26. roku życia z cukrzycą typu 1 lub 3, wymagających intensywnej insulinoterapii, którym przysługuje system CGM – zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie.
W związku z tym Rzecznik Praw Obywatelskich „prosi Panią Minister o stanowisko, a zwłaszcza o wskazanie, czy Ministerstwo planuje zmiany legislacyjne w tej materii”.
Czytaj też:
Nowe wytyczne w leczeniu cukrzycy. Rekomendacje diabetologów