Mikrochirurgia to jedna z najbardziej wymagających dziedzin medycyny zabiegowej. Operacje wykonywane są na naczyniach krwionośnych i nerwach o średnicy mniejszej niż milimetr, a powodzenie zabiegu zależy od absolutnej precyzji. W 5. Wojskowym Szpitalu Klinicznym w Krakowie rozpoczął pracę robot mikrochirurgiczny SYMANI, który umożliwia wykonywanie zabiegów na strukturach o średnicy nawet 0,3 mm.
System potrafi spowolnić ruch ręki operatora nawet 20-krotnie, eliminując minimalne drżenie dłoni i zwiększając dokładność szycia naczyń. To ogromna zmiana w porównaniu z klasyczną mikrochirurgią wykonywaną wyłącznie przy użyciu mikroskopu i narzędzi manualnych.
Pierwsza operacja – walka o zachowanie dłoni
Pierwszym zabiegiem wykonanym z użyciem robota SYMANI był przeszczep płata tkankowego z lewego uda na lewą rękę 39-letniego pacjenta. Mężczyzna uległ ciężkiemu wypadkowi w pracy, w wyniku którego doszło do zmiażdżenia dłoni i utraty trzech palców. Dodatkowym problemem była martwica tkanek w obrębie śródręcza.
– Albo uratujemy śródręcze, albo konieczna będzie amputacja – tłumaczył przed zabiegiem dr Paweł Maleta, kierownik Oddziału Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narządu Ruchu i Replantacji. Zachowanie środkowej części dłoni decyduje bowiem o jej funkcjonalności w codziennym życiu.
Pacjent od początku podkreślał, że nowa technologia zwiększa jego szanse na powodzenie leczenia. – Cieszę się, że robot daje mi większą szansę na sprawną rękę – mówił przed operacją.
Precyzja, która robi różnicę
Podczas zabiegu chirurg musi odnaleźć i zeszyć naczynia krwionośne oraz nerwy, które często przypominają cienkie nitki. To właśnie od jakości tych zespoleń zależy, czy przeszczepiona tkanka się przyjmie. Robot mikrochirurgiczny umożliwia niezwykle dokładne ruchy oraz stabilne szycie, co w praktyce zwiększa bezpieczeństwo i skuteczność operacji.
– Ta precyzja naprawdę robi różnicę – podkreśla dr Maleta. – Możliwość spowolnienia ruchu operatora pozwala na kontrolę, której nie da się osiągnąć w sposób naturalny.
Moment, w którym zespolona tętnica zaczyna pulsować, jest dla zespołu chirurgicznego potwierdzeniem powodzenia kluczowego etapu zabiegu.
Kraków wśród światowych pionierów
5 Wojskowy Szpital Kliniczny w Krakowie jest pierwszym na świecie szpitalem wojskowym wyposażonym w robota mikrochirurgicznego SYMANI. Na całym świecie działa obecnie około 30 takich systemów, przy których wykonano łącznie około 2 tysięcy operacji. – To nowa epoka chirurgii, w której polscy lekarze aktywnie uczestniczą – podkreśla Natalia Ostrowska z firmy Synektik. W Polsce system działa również w Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym w Słupsku.
Dyrekcja krakowskiego szpitala zaznacza, że rozwój chirurgii robotycznej służy przede wszystkim pacjentom cywilnym. – Stawiamy na dostępność i najwyższą jakość leczenia – mówi prof. Bartłomiej Guzik, dyrektor placówki.
Ratują przed kalectwem
Oddział Chirurgii Rekonstrukcyjnej i Replantacji w Krakowie pełni dyżur replantacyjny sześć razy w miesiącu i przyjmuje pacjentów z całej Polski. Dzięki takim operacjom osoby po ciężkich urazach komunikacyjnych czy wypadkach przy pracy mają szansę zachować kończyny i wrócić do aktywnego życia.
Historie pacjentów pokazują, jak duże znaczenie ma zachowanie funkcjonalności dłoni czy nogi. Nawet częściowe uratowanie kończyny może zdecydować o samodzielności chorego.
Powrót do funkcjonalności
W przypadku pierwszego pacjenta operowanego z użyciem robota SYMANI zabieg miał na celu zamknięcie rany i ocalenie śródręcza. Być może konieczna będzie jeszcze kolejna operacja rekonstrukcyjna, jednak już teraz udało się osiągnąć kluczowy cel. – Najważniejszy jest powrót do funkcjonalności – podkreśla dr Maleta. – Organizm człowieka daje nam wiele możliwości rekonstrukcji, trzeba tylko dobrze zaplanować leczenie.
Czytaj też:
Operacja mózgu na żywo. Pacjentka rozmawiała z lekarzamiCzytaj też:
Endoskopia zamiast dużego cięcia. Nowoczesne operacje kręgosłupa w Krakowie