Morfologia to jedno z podstawowych badań krwi, pozwala sprawdzić wiele parametrów i wykryć wiele nieprawidłowości i schorzeń na wczesnym etapie. Do wykonania badania wystarczy 5 ml krwi, którą pobiera się najczęściej z żyły w zgięciu łokciowym.
Morfologia pomaga wykryć nieprawidłowości
Morfologia polega na ilościowej i jakościowej ocenie jej elementów morfotycznych, czyli komórek krwi. Zalicza się do nich krwinki czerwone (erytrocyty), krwinki białe (leukocyty) oraz płytki krwi (trombocyty).
Badanie jest stosowane w diagnostyce oraz celach profilaktycznych. Morfologia najczęściej jest zlecana przez lekarza POZ, badanie można też wykonać prywatnie. Lekarze zalecają, aby kontrolnie wykonywać morfologią przynajmniej raz w roku. Morfologia pozwala ocenić ogólny stan zdrowia, a także pomóc wykryć choroby, zanim pojawią się niepokojące objawy. Nieprawidłowości w wynikach mogą być wskazówką do wykonania dalszej diagnostyki.
Wyniki morfologii mówią wskazywać na:
- stany zapalne,
- infekcje wirusowe i bakteryjne,
- zaburzenia odporności,
- niedokrwistość i choroby krwi,
- choroby nowotworowe,
- zaburzenia krzepnięcia,
- zaburzenia metaboliczne,
- przebyty zawał,
- niedobory witamin.
– Zachęcamy, by raz do roku wykonywać morfologię; Wiele chorób hematoonkologicznych rozwija się bezobjawowo, morfologia pozwala wcześniej je wykryć – mówił w rozmowie z NewsMed prof. Krzysztof Giannopoulos, prezes Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów.
Osoby mające co najmniej 20 lat mogą za darmo wykonać morfologię (oraz inne badania) w ramach programu profilaktycznego Moje Zdrowie. Osoby w wieku 20-49 lat mogą skorzystać z programu raz na pięć lat, osoby mające co najmniej 50 lat – co trzy lata.
Kilkadziesiąt parametrów
Wynik badania morfologicznego może zawierać nawet kilkadziesiąt parametrów, zawierając informacje zarówno ogólnych jak i bardzo specjalistycznych.
Najczęściej analizowane parametry to:
- RBC (liczba krwinek czerwonych),
- HGB (stężenie hemoglobiny wyrażane w gramach na decylitr),
- HCT (hematokryt, czyli stężenie objętości krwinek do osocza),
- MCV (średnia objętość krwinki czerwonej podawana w femtolitrach),
- MCH (średnia waga hemoglobiny w krwince, wyrażana w pikogramach na komórkę),
- MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach, czyli stosunek zawartości hemoglobiny do objętości, jaką zajmują krwinki),
- WBC (liczba białych krwinek wyrażana w tysiącach na milimetr sześcienny),
- PLT (liczba płytek krwi, podawana w tysiącach na milimetr sześcienny),
- PCT (płytkokryt, stosunek objętości masy płytkowej do całkowitej objętości krwi),
- LYM (liczba limfocytów),
- NEU (liczba neutrofili),
- MONO (liczba monocytów),
- BAS (liczba bazofili),
- EOS (liczba eozynofili),
- MPV (średnia objętość płytki krwi),
- P-LCR (wskaźnik tzw. dużych płytek),
- RDW (wskaźnik anizocytozy, wskazuje na odchylenie w objętości poszczególnych erytrocytów od ich średniej wartości),
- PLT-IPF (frakcja niedojrzałych płytek).
Czytaj też:
Warto się badać. NFZ sfinansuje badanie warte nawet 5 tys. złCzytaj też:
Nowotwory krwi – cisi zabójcy. Sprawdź, jak je rozpoznać i kiedy się badać?