Zbliża się koniec wakacji i sezonu urlopowego, zaczną się powroty do szkoły i pracy. To sprzyja większej transmisji wirusów. Jesteśmy przed początkiem sezonu infekcyjnego, który tradycyjnie rozpoczyna się we wrześniu, a więc to czas, aby się zabezpieczyć przed grypą i innymi chorobami dróg oddechowych.
Najlepszą i najskuteczniejszą formą są szczepienia, a trzeba pamiętać, że odporność nabywa się po 2-3 tygodniach od przyjęcia szczepionki, utrzymuje się przez 6-12 miesięcy.
Szczepienie czterokrotnie zmniejsza ryzyko zgonu
Grypa jest ostrą chorobą zakaźną, wywoływaną przez wirusy grypy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Objawy grypy są podobne do wielu innych ostrych chorób infekcyjnych i są zarówno miejscowe (kaszel, ból gardła, katar), oraz w postaci nagłej, wysokiej gorączki, dreszczy, bólów mięśniowo-stawowych, bólów głowy, bólu w klatce piersiowej, złego samopoczucia, braku łaknienia, nudności i wymiotów.
Choroba nie jest tak groźna, jak jej powikłania. Ich lista jest długa, to m.in. zapalenie płuc i oskrzeli, zapalenie ucha środkowego, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia, zaostrzenie istniejących chorób przewlekłych czy powikłania neurologiczne. W skrajnych przypadkach infekcja może zakończyć się zgonem.
Szczepienia mają przede wszystkim chronić właśnie przed ciężkimi konsekwencjami zachorowania na grypę.
Opublikowane kilka miesięcy temu hiszpańskie badanie, w którym przeanalizowano dane z ponad 38 krajów i 6,5 miliona pacjentów, wykazało, że szczepienie przeciwko grypie znacząco zmniejsza zachorowalność i śmiertelność związaną z grypą we wszystkich grupach wiekowych.
Szczepienie przeciwko wirusowi grypy A i wirusowi grypy B skutecznie zmniejsza liczbę zakażeń i powikłań związanych z grypą u dzieci w wieku poniżej 5 lat, osób w wieku od 5 do 65 lat oraz u osób starszych w wieku powyżej 65 lat.
Szczepienia zmniejszają zachorowalność, przyjęcia do szpitala, przyjęcia na OIOM, a przede wszystkim zgony, zarówno u osób w różnym wieku, jak i w grupach ryzyka. Wśród osób z chorobami układu krążenia lub neurodegeneracyjnymi szczepienie zmniejsza ryzyko zgonu z powodu ciężkiej grypy od trzech do czterech razy.
Szczepionki w sezonie 2025/2026
W sezonie 2025/2026 dostępne są następujące szczepionki przeciw grypie (szczepionki inaktywowane podawane we wstrzyknięciu):
- Vaxigrip Tetra, inaktywowana szczepionka zawierająca rozszczepione wirusy grypy (typu „split”),
- Influvac Tetra, inaktywowana szczepionka podjednostkowa zawierająca powierzchniowe białka wirusa grypy: hemaglutyninę i neuraminidazę,
- Efluelda Tetra, inaktywowana szczepionka zawierająca rozszczepione wirusy grypy (typu „split”) ze zwiększoną zawartością antygenów do podawania osobom starszym.
Jaki jest skład szczepionek przeciw grypie w sezonie 2025/2026?
Każdego roku na rynku dostępne są szczepionki przeciw grypie o zaktualizowanym składzie, ponieważ wirus grypy charakteryzuje się wysoką zmiennością. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) 4-walentne szczepionki przeciw grypie, w których produkcji używa się wirusów namnażanych na zarodkach jaj kurzych, powinny zawierać antygeny szczepów spokrewnionych ze szczepami:
- A/Victoria/4897/2022 (H1N1)pdm09
- A/Darwin/9/2021 (H3N2)
- B/Austria/1359417/2021
- B/Phuket/3073/2013
Szczepienia mogą być wykonywane w podmiotach leczniczych (dzieci i dorośli) oraz w aptekach (dorośli). Badanie kwalifikacyjne przed szczepieniem osoby dorosłej może wykonać: lekarz, felczer, lekarz dentysta, pielęgniarka, położna, farmaceuta, ratownik medyczny, fizjoterapeuta, diagnosta laboratoryjny, higienistka szkolna. W przypadku dziecka badanie kwalifikacyjne może wykonać lekarz.
Przed wykonaniem szczepienia potrzebna jest recepta. Aby skorzystać z refundacji na szczepionkę, potrzebna jest recepta od lekarza, pielęgniarki, położnej lub farmaceuty.
Jak wygląda refundacja?
Szczepionka VaxigripTetra:
- bezpłatnie przysługuje seniorom po 65 roku życia, kobietom w ciąży oraz dzieciom od 6. roku życia do 18 lat,
- ze zniżką 50 proc. (cena wtedy wynosi 26,86 zł) wszystkim osobom dorosłym,
- w opcji pełnopłatnej cena wynosi 52,81 zł.
Szczepionka Influvac Tetra:
- bezpłatnie przysługuje seniorom po 65 roku życia, kobietom w ciąży oraz dzieciom od 6. roku życia do 18 lat,
- ze zniżką 50 proc. (cena wtedy wynosi 26,41 zł) wszystkim osobom dorosłym,
- w opcji pełnopłatnej cena wynosi 52,81 zł.
Szczepionka Efluelda Tetra
- ze zniżką 50 proc. (cena wynosi wtedy 81,72 zł) osobom dorosłym mającym 60 lat i więcej,
- w opcji pełnopłatnej cena wynosi 163,44 zł.
Czytaj też:
Prof. Czech: Poziom wyszczepienia przeciwko grypie jest żenującyCzytaj też:
Czy kobiety w ciąży powinny się szczepić na choroby zakaźne?