Rak pęcherza moczowego jest jednym z najczęściej występujących nowotworów w Polsce, atakującym głównie starsze osoby. Mężczyźni zapadają kilkukrotnie częściej niż kobiety. Rak pęcherza moczowego wśród mężczyzn – wg Krajowego Rejestru Nowotworów – ustępuje jedynie rakowi prostaty, płuca i jelita grubego.
Rak pęcherza moczowego
Rocznie na raka pęcherza moczowego zapada 7-8 tys. osób. Umiera około 4 tys. osób, co oznacza, że rozpoznanie kończy się śmiercią u co drugiej osoby. Wg szacunków KRN w ciągu najbliższej dekady liczba zachorowań wzrośnie o jedną czwartą.
Ryzyko zachorowania rośnie po 45. roku życia, najwięcej przypadków rejestruje się wśród mężczyzn przekraczających 70 lat.
Najpoważniejszym czynnikiem ryzyka jest narażenie na działanie toksycznych substancji, przede wszystkim tych zawartych w papierosach. 70-80 proc. rozpoznań związanych jest z nałogiem palenia.
Objawy rozwijającego się raka pęcherza moczowego są ściśle związane z układem moczowym, ale jedna konkretna dolegliwość powinna stać się sygnałem alarmowym. To krew w moczu. Objaw ten występuje nawet u 85 proc. chorych. Często nie towarzyszą mu żadne dolegliwości bólowe.
Jakie badania?
Jest wiele rodzajów badań, które pozwalają rozpoznać i ocenić stopień zaawansowania raka pęcherza moczowego. Podstawowym jest wywiad i badanie palpacyjne (dwuręczne) przez odbyt lub pochwę, które pozwala wykryć obecność guza lub innych nieprawidłowości.
Jednak najważniejszym badaniem diagnostycznym wykorzystywanym przy podejrzeniu guza pęcherza moczowego jest cystoskopia, czyli wprowadzenie wziernika poprzez cewkę moczową do pęcherza moczowego. Cystoskop jest wyposażony w kamerę, co pozwala na ocenę wizualną ścian pęcherza moczowego. W czasie zabiegu można pobrać wycinki zmienionych miejsc i przekazać je do badania histopatologicznego.
Zabieg może być wykonywany w znieczuleniu miejscowym lub dożylnym.
Innym kluczowym badaniem jest badanie USG jamy brzusznej i miednicy z prawidłowo wypełnionym pęcherzem, które również pozwala na wykrycie zmian guzowanych. Jak podkreślają specjaliści, sprzęt do badania USG jest bardziej dostępny niż w przypadku cystoskopii, ale z drugiej strony istnieje ryzyko przeoczenia niewielkich początkowych zmian nowotworowych.
W diagnostyce wykorzystuje się też inne badania obrazowe, jak:
- urografia (badanie RTG nerek, pęcherza i dróg moczowych z podaniem kontrastu),
- tomografia komputerowa,
- rezonans magnetyczny,
- scyntygrafia kości,
- RTG klatki piersiowej.
Badaniami dodatkowymi są: badanie ogólne moczu w celu wykrycia krwi oraz cytologia osadu moczu, co może pozwolić wykryć komórki nowotorowe.
Coraz częściej mówi się też o badaniach molekularnych, które umożliwiają wykrycie nieprawidłowości genetycznych, czyli mutacji związanych z rakiem pęcherza moczowego.
Czytaj też:
Pacjenci czekają na kolejne leki w raku płuca i raku pęcherza. Wkrótce nowa lista refundacyjna