O tym, że palenie papierosów ma fatalny wpływ na nasze zdrowie i długość życia, wiadomo od dawna. Nałóg ten jest przyczyną ponad 8 mln zgonów rocznie na całym świecie.
Palenie papierosów widać w 450 genach
Kolejne badanie wykazujące oddziaływanie papierosów na nasz organizm przeprowadzili polscy naukowcy w ramach projektu EPIGENOM zrealizowanego ze środków Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Wzięli w nim udział badacze z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w Warszawie, Uniwersytetu Łódzkiego, Uniwersytetu Warszawskiego i Akademii Wychowania Fizycznego w Katowicach. Naukowcy zbadali profile metylacji DNA we krwi u prawie 800 Polaków. Wyniki ukazały się w czasopiśmie „Clinical Epigenetics”.
Nałogowe palenie pozostawia znaczący ślad na metylacji DNA – pisze na swojej stronie PUM, wyjaśniając, że metylacja DNA jest rodzajem zmienności epigenetycznej, która polega na modyfikacjach chemicznych nukleotydów, i ma zdolność „włączania” i „wyłączania” genów w określonych komórkach, prowadząc do zmian funkcjonalnych w organizmie.
Naukowcy zaznaczają, że zmiany metylacji DNA są silnie związane ze starzeniem biologicznym, a samo palenie papierosów uznawane jest za jedną z najważniejszych przyczyn przyspieszonego starzenia.
Czytaj też:
Nowe przyczyny nadciśnienia? Ekspert: E-papierosy, stres, media, niedobór snu
Zmiany można odwrócić po rzuceniu palenia
Badanie wykazało, że z paleniem papierosów jest związanych aż 450 miejsc w genomie człowieka. Naukowcy wykazali nie tylko, że palenie ma wpływ na wiek epigenetyczny (różniący się od wieku metrykalnego o poziom starzenia się organizmu lub jego układów i narządów), ale także to, że możliwe jest odwrócenie niekorzystnych zmian metylacji DNA po rzuceniu palenia.
Szybszy powrót do poziomu metylacji sprzed czasu palenia papierosów możliwy jest u osób zachowujących wysoką aktywność fizyczną, odpowiednią ilość snu i zdrową dietę. Czas, jaki przeznaczamy na sen, w badaniach również okazał się ważnym czynnikiem starzenia się organizmu. Osoby, które spały co najmniej 8 godzin na dobę, mają większe szanse na powrót do zdrowia.
Czytaj też:
Kardiolog: Serce lubi ruch. Zamknijmy temat alkoholu i papierosów
Wyniki badania polskich naukowców mogą dać cenne wskazówki osobom chcącym zmienić tryb życia i zdrowiej żyć. „Ponieważ zidentyfikowane geny, w tym kluczowy AHRR, są związane z rozwojem różnych chorób jak zawał mięśnia sercowego, rak płuc czy cukrzyca, to prewencja i interwencja w zakresie markerów metylacyjnych DNA związanych z paleniem mogą stanowić również podstawową drogę zmniejszenia ryzyka śmiertelności w populacji” – czytamy na stronie Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego.
Dodatkowo autorzy badania opracowali model przewidywania skutków palenia, który umożliwia ocenę przestrzegania przez pacjenta zaleceń dotyczących leczenia. Jak zaznaczają, to „może pomóc w oszacowaniu ryzyka rozwoju chorób powiązanych z paleniem papierosów i znajduje zastosowanie w kryminalistyce poprzez uzupełnienie portretu genetycznego sprawcy przestępstwa o dodatkowe informacje związane ze stylem życia”.