Podczas upałów gorzej się czujemy, mamy problemy z koncentracją, szybciej się męczymy. Ekstremalnie wysoka temperatura to zagrożenie dla naszego zdrowia, a nawet życia.
Przegrzanie organizmu może mieć poważne konsekwencje zdrowotne, powodować udar, omdlenie, odwodnienie, pogorszenie problemów kardiologicznych. Szczególnie dla osób starszych upały są poważnym zagrożeniem. Czasem te skutki są niestety tragiczne i mogą prowadzić do śmierci.
Co musi zapewnić pracodawca
W polskim prawie obecne są pewne zabezpieczenia dla pracowników pracujących w wysokich temperaturach. Zawarte są w szeregu ustaw i rozporządzeń. Znajomość tych przepisów może pomóc chronić zdrowie i bezpieczeństwo pracowników.
Pracodawca ma obowiązek „organizowania pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy” poprzez np. zapewnienie wody zdatnej do picia lub innych napojów, klimatyzowanych miejsc do odpoczynku, dodatkowych przerw w pracy czy osłony przed promieniami słonecznymi. W szczególnych przypadkach pracodawca może zdecydować o zwolnieniu pracowników z obowiązku świadczenia pracy.
Czytaj też:
Upał w pracy to nie tylko dyskomfort. To realne zagrożenie zdrowia
Kiedy można odmówić wykonywania obowiązków
W razie, gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego. Zachowuje przy tym prawo do wynagrodzenia.
Pracodawca ma obowiązek dbania o sprawne oraz bezpieczne funkcjonowanie systemu klimatyzacji i wentylacji. To m. in. regularne przeglądy i serwis urządzeń.
Klimatyzacja nie może zbytnio wychładzać pomieszczeń ani powodować przeciągów. Wentylacja nie powinna być uciążliwa dla pracowników (hałas, drgania).
Pracownicy wykonujący swoją pracę na zewnątrz powinni być chronieni przed niebezpiecznymi czynnikami, również warunkami atmosferycznymi, takimi jak zbyt wysoka lub niska temperatura, silny wiatr czy opady. To m. in. zapewnienie odpowiedniej odzieży i nakryć głowy.
Przepisy nakładają na pracodawcę również obowiązek zapewnienia nieodpłatnie napojów m. in.
- pracownikom zatrudnionym w warunkach gorącego mikroklimatu, charakteryzującego się wartością wskaźnika obciążenia termicznego (WBGT – Wet Bulb Globe Temperature – wskaźnik obciążenia cieplnego uwzględniający ciężkość wykonanej pracy (tempo metabolizmu), warunki środowiska, a także zastosowaną odzież) powyżej 25 °C,
- na stanowiskach pracy, na których temperatura spowodowana warunkami atmosferycznymi przekracza 28 °C,
- przy pracach na otwartej przestrzeni przy temperaturze otoczenia powyżej 25 °C.
Ważne! Ilość, rodzaj i temperatura napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników.
Ochrona kobiet w ciąży i młodocianych
Kobiety w ciąży i kobiety karmiące nie mogą wykonywać prac mogących wpływać niekorzystnie na ich zdrowie, przebieg ciąży lub karmienie. To m. in. prace w mikroklimacie gorącym lub wykonywane w środowisku o dużych wahaniach parametrów mikroklimatu, szczególnie przy występowaniu nagłych zmian temperatury powietrza.
Pracowników młodocianych, czyli takich, którzy ukończyli 15 lat, ale nie przekroczyli 18, nie można zatrudniać przy pracach w pomieszczeniach, w których temperatura powietrza przekracza 30°C, a wilgotność względna powietrza przekracza 65 proc., a także w warunkach bezpośredniego oddziaływania otwartego źródła promieniowania.
Tych objawów nie wolno lekceważyć
Możliwe objawy przegrzania:
- zawroty głowy,
- zaburzenia równowagi,
- nudności,
- przyspieszona akcja serca,
- stan podgorączkowy,
- majaczenie,
- gorąca i sucha skóra lub obfite pocenie się,
- dreszcze,
- zaburzenia świadomości, w tym utrata przytomności.
Pierwsza pomoc przy udarze cieplnym i przegrzaniu
Jeśli stwierdzisz, że istnieje zagrożenie dla zdrowia lub życia chorego, wezwij wykwalifikowane służby ratunkowe, dzwoniąc pod numery alarmowe:
112 - numer alarmowy wspólny dla wszystkich służb
999 – Pogotowie Ratunkowe
998 – Straż Pożarna
997 – Policja
Osobę, która straciła przytomność, ale oddycha prawidłowo, ułóż na boku w pozycji bezpiecznej. Jeśli oddycha nieprawidłowo (oddech rzadki i/lub nieregularny) lub nie oddycha, wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112, albo poproś kogoś o wezwanie pomocy oraz przyniesienie AED (automatycznego defibrylatora). Pozostaw poszkodowanego tylko wtedy, gdy nie masz innej możliwości wezwania pomocy. Rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową (wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej i 2 wdechy). Powiadom służby ratunkowe o każdej zmianie stanu zdrowia chorego.