W ostatnim czasie potwierdzono wykrycie cVDPV2 w ściekach komunalnych w Warszawie. Podobne wydarzenia miały miejsce od połowy września w Hiszpanii, Polsce, Niemczech, Wielkiej Brytanii oraz Finlandii. W grudniu potwierdzono kolejne wykrycie zmutowanego wirusa polio typu 2 w próbce ścieków komunalnych w Rzeszowie.
Zmutowane formy wirusów w ściekach komunalnych
Osoby chore lub bezobjawowi nosiciele wydalają wirusa ze stolcem, dlatego badania ścieków stanowią czuły system wczesnego ostrzeganie o zagrożeniach. Okresowo w Polsce jak i w innych krajach europejskich wykrywane są w ściekach zmutowane formy wirusów szczepionkowych, pochodzące od osób zaszczepionych szczepionkami zawierającymi żywe, osłabione wirusy polio (w Polsce nie stosuje się takich szczepionek od 8 lat). Zmutowane wirusy szczepionkowe nie stanowią zagrożenia dla osób zaszczepionych, ale mogą wywołać objawowe zakażenie u osób, które nie były zaszczepione. Zwiększone krążenie zmutowanych wirusów może stanowić zagrożenie dla osób, które nie posiadają odporności poszczepiennej.
Zalecane szczepienia uzupełniające
W Polsce – zgodnie z kalendarzem szczepień – wszystkie dzieci są szczepione przeciw poliomyelitis od połowy lat 50. ubiegłego wieku. Dlatego zakłada się, że większość osób dorosłych mieszkających w Polsce jest chroniona przeciw poliomyelitis. Dorośli, o których wiadomo lub podejrzewa się, że nie byli zaszczepieni lub są nie w pełni zaszczepieni przeciwko polio, powinni otrzymać uzupełniające szczepienia przeciwko poliomyelitis. Pełny cykl szczepień dla nieszczepionych dorosłych obejmuje trzy dawki szczepionki inaktywowanej przeciwko polio (IPV). Dorośli, którzy zostali zaszczepieni przeciwko poliomyelitis, ale są narażeni na zwiększone ryzyko, mogą przyjąć jedną dawkę przypominającą IPV co 10 lat.
Do tej grupy należeć mogą:
- podróżni udający się do krajów, w których polio występuje endemicznie (Afganistan i Pakistan) lub aktualnie dotkniętych epidemią polio (niektóre kraje Afryki i Azji),
- pracownicy laboratoriów i pracownicy sektora opieki zdrowotnej, którzy mają do czynienia z próbkami mogącymi zawierać wirusy polio,
- pracownicy sektora opieki zdrowotnej lub opiekunowie mający bliski kontakt z osobą, która może być zakażona wirusem polio,
- pracownicy oczyszczalni ścieków.
GIS apeluje
Główny Inspektorat Sanitarny zapewnia, że stale monitoruje sytuację i pozostaje w kontakcie z Ministerstwem Zdrowia, Światową Organizacją Zdrowia oraz Europejskim Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób. Apeluje też do personelu medycznego oraz rodziców i opiekunów dzieci, które dotychczas nie zostały zaszczepione lub nie ukończyły pełnego cyklu szczepień przeciw poliomyelitis, o uzupełnienie brakujących szczepień.
Szczepienie jest nieodpłatne dla wszystkich osób do 19. roku życia. Szczepienia wykonywane są przy użyciu szczepionki inaktywowanej (IPV), która – jak zapewnia Ministerstwo Zdrowia – jest skuteczna i bezpieczna.