Wystartował trzeci projekt, będący efektem współpracy pomiędzy Warszawą a Warszawskim Uniwersytetem Medycznym w ramach globalnego Partnerstwa dla Zdrowych Miast. Naukowcy z WUM i innych warszawskich uczelni będą pracować nad ujednoliconą metodologią raportowania jakości powietrza w mieście, aby móc później lepiej zarządzać miejską polityką zdrowotną i lepiej zrozumieć zależności pomiędzy środowiskiem a zdrowiem warszawiaków – informuje uczelnia na swojej stronie.
Jakość powietrza w Warszawie
W metropoliach jak Warszawa głównymi źródłami zanieczyszczenia są:
- transport drogowy, który odpowiada za wysokie stężenie dwutlenku azotu (NO₂), a wzdłuż korytarzy komunikacyjnych – także za wysokie stężenie szkodliwych pyłów,
- oraz indywidualne ogrzewanie budynków paliwami stałymi (węgiel/drewno), które z kolei powoduje nasycenie powietrza pyłami zawieszonymi PM2.5 i PM10.
Globalne analizy, w tym Światowej Organizacji Zdrowia, wskazują, że zanieczyszczenie powietrza jest jednym z kluczowych czynników ryzyka rozwoju chorób układu krążenia, udarów, przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, astmy i nowotworów.
Dane z miejskich urządzeń pokazują, że jakość powietrza w Warszawie systematycznie się poprawia. W stolicy wdrażana jest m.in. Strefa Czystego Transportu. Jest też – obowiązujący od października 2023 roku – zakaz palenia węglem. Do końca 2024 r. aż o 90 proc. udało się zmniejszyć liczbę kopciuchów w Warszawie. Na całym Mazowszu trwa też etapowe wygaszanie użycia węgla. A miasto planuje dalsze działania, które mają przyczynić się do redukcji zanieczyszczenia.
– Zanieczyszczenie powietrza pozostaje istotnym wyzwaniem środowiskowym, które nadal wpływa na jakość życia mieszkańców Warszawy. Realizacja projektu „Evidence-based Warsaw’s Health 3.0: Expanding Health Surveillance and Air Quality Monitoring for Actionable Urban Health Insights” dostarczy danych potrzebnych do podjęcia kolejnych kroków ku jego poprawie – mówi prof. Mariusz Panczyk z Zakładu Edukacji i Badań w Naukach o Zdrowiu, kierownik merytoryczny rozpoczętego projektu.
Największe ryzyko rozwoju chorób, które wynikają z wdychania zanieczyszczonego powietrza, dotyczy dzieci i młodzieży, osób starszych, kobiet w ciąży oraz osób z chorobami przewlekłymi. Wrażliwsze są także społeczności o niższym statusie społeczno-ekonomicznym oraz osoby mieszkające w pobliżu ruchliwych ciągów komunikacyjnych.
Co będą analizować naukowcy?
– W ramach projektu będziemy analizować dane z czujników i zasobów miejskich oraz rozwijać modele prognostyczne, uwzględniające warunki pogodowe i zmienne środowiskowe. Następnie będziemy pracować nad ujednoliceniem metodologii raportowania jakości powietrza w Warszawie – tłumaczy prof. Panczyk.
Ważnym elementem projektu jest połączenie nowych danych z systemem monitorowania zdrowia mieszkańców. Pozwoli to na rozbudowanie opracowanego przez naukowców dashboardu, który wskazuje, jakie są potrzeby zdrowotne mieszkańców, oraz uwzględnienie w nim dodatkowych świadczeń profilaktycznych.
Wszystkie te wskaźniki, zebrane razem, są kluczowe dla samorządu przy podejmowaniu decyzji dotyczących programów prewencyjnych i inwestycji w obszarze zdrowia, które finansuje miasto.
Interaktywny dashboard zdrowotny, jak i system monitorowania stanu zdrowia mieszkańców m.st. Warszawy to efekty wcześniejszej współpracy WUM i Warszawy w Partnerstwie dla Zdrowych Miast.
– Stały, zintegrowany monitoring zdrowotny miasta, oparty na ustandaryzowanych danych, a także otwarty dostęp do kluczowych wskaźników to tylko niektóre z długofalowych efektów prowadzonych przez nas działań – podkreśla ekspert.
Twarde dane, jakie uda się uzyskać dzięki współpracy naukowców i stolicy, będą solidną podstawą dla władz miasta do zmian w zakresie polityki miejskiej – w tym transportowej i przestrzennej. Zmiany te pozwolą stopniowo ograniczać ekspozycję populacji i zmniejszać liczbę zgonów oraz zachorowań związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
Czytaj też:
Nowe poważne zagrożenie w Europie. 100 tys. zgonów w dwa lataCzytaj też:
Jak długo żyją Polacy? Niby coraz dłużej, ale...