Światowy Dzień Wcześniaka to dzień solidarności ze wszystkimi, którzy od pierwszych chwil życia walczą o życie i zdrowie dzieci urodzonych przedwcześnie. To doskonała okazja, aby mówić o największych potrzebach i problemach wcześniaków, a tych jest jeszcze sporo do rozwiązania.
Najpilniejsze kwestie to:
- sprawny proces legislacyjny dotyczący ustawy o dodatkowym świadczeniu macierzyńskim dla rodziców wcześniaków i chorych noworodków,
- wdrożenie programu opieki koordynowanej w całej Polsce,
- udostępnienie wcześniakom szczepień przeciwko meningokokom,
- stworzenie systemu rooming-in na oddziałach intensywnej terapii noworodka oraz patologii noworodka, by mama mogła być stale przy swoim dziecku, a nie jedynie odwiedzać wcześniaka w wyznaczonych przez szpital ramach czasowych.
Tematy te poruszane są przez Fundację Koalicja dla wcześniaka oraz czołowych polskich neonatologów – krajową konsultant w dziedzinie neonatologii i prezesa Polskiego Towarzystwa Neonatologicznego.
Koordynowana opieka dla urodzonych przedwcześnie dzieci
Jedną z ważniejszych potrzeb wcześniaków i ich rodziców jest zapewnienie opieki koordynowanej dla dziecka urodzonego przedwcześnie w całej Polsce.
- Wcześniaki w swoje życie wchodzą z ciężkim bagażem doświadczeń, z problemami zdrowotnymi, z którymi przychodzi im się mierzyć przez długie lata. Często wymagają rehabilitacji, wielu wizyt specjalistycznych, wsparcia logopedy i psychologa. Niestety, dostęp do tych świadczeń jest utrudniony, a projekt kompleksowej opieki koordynowanej jest w tej chwili realizowany w kilku szpitalach. Czas, aby został wdrożony w całej Polsce
– mówi prof. dr hab. n, med. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka, prezeska Fundacji Koalicja dla wcześniaka.
Dbanie o zdrowy rozwój dziecka urodzonego przedwcześnie to zapewnienie mu optymalnej ochrony przed chorobami zakaźnymi. Infekcje mogą wpłynąć na jego stan i mieć długoterminowe konsekwencje zdrowotne. Fundacja Koalicja dla wcześniaka od wielu lat działa na rzecz zapewnienia wcześniakom dostępu do szerokiej ochrony przed pneumokokami, meningokokami i innymi chorobami zakaźnymi, którym można zapobiegać poprzez szczepienia.
- Szczepienia przeciwko chorobom zakaźnym powinny być zgodne z aktualną sytuacją epidemiologiczną w Polsce, aby ochrona była jak najszersza. Tylko wtedy możemy ochronić dzieci przed groźnymi chorobami. Należy pamiętać, że nie w pełni dojrzały układ odpornościowy dziecka jest najbardziej narażony na infekcje w pierwszych miesiącach życia, dlatego szczepienia powinny być realizowane najszybciej, jak to jest możliwe
– podkreśla prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka.
By mamy mogły z nimi spędzać czas w szpitalu
Dla wcześniaków i ich rodziców bardzo ważny jest czas, który spędzają razem od pierwszych chwil życia. Rodzice są bardzo ważną częścią zespołu terapeutycznego, który walczy o zdrowie i prawidłowy rozwój wcześniaków. Rodzice powinni mieć możliwość przebywać z dzieckiem na oddziale neonatologicznym przez cały czas hospitalizacji dziecka.
- Ważne, aby mamy wcześniaków mogły spędzać cały czas w szpitalu ze swoim dzieckiem w systemie „rooming-in”. Takie rozwiązanie od wielu lat funkcjonuje na oddziałach położniczych i pediatrycznych w innych krajach, na przykład na Litwie, Ukrainie, USA, gdzie mama ma osobny pokój ze swoim przedwcześnie urodzonym dzieckiem przebywającym w inkubatorze. Niezbędne są działania i decyzje, które również w Polsce umożliwią rodzicom wcześniaków takie rozwiązanie
– dodaje prof. Maria Katarzyna Borszewska-Kornacka.
Dwie niespodzianki od Koalicji dla wcześniaka
Fundacja Koalicja dla wcześniaka co roku w szczególny sposób obchodzi Światowy Dzień Wcześniaka. W tym roku przygotowała dwie niespodzianki. Jedną z nich jest niezwykła, symboliczna grafika, którą specjalnie dla wcześniaków stworzył Andrzej Pągowski – wybitny polski grafik i plakacista. Przedstawia ona maleńkie dziecko otoczone serduszkami, które układają się w czterolistną koniczynkę, a obok ręce otulające to kruche i delikatne maleństwo.
- W tym roku postanowiłem dać wcześniakom i ich rodzicom przynoszącą szczęście czterolistną koniczynkę. Jej płatki tworzą 4 serca, z których jedno jest fioletowe – bo to kolor wcześniaków. W centrum koniczynki pojawia się maleńki, przedwcześnie urodzony Człowiek. Dlaczego koniczyna? Bo poza cudem przyjścia na świat, poza fachową wiedzą lekarzy, którzy ratują dzieci przedwcześnie urodzone, potrzeba szczęścia – do ludzi, do zdarzeń, szczęścia od losu, by nieść ciężki bagaż wcześniactwa
– mówi Andrzej Pągowski.
- Dlaczego płatki są stworzone z serc? Bo potrzeba miłości, by pokonać trudny czas, trzeba wiary, cierpliwości, nadziei, również wtedy, kiedy dziecko pozostaje chore, bo przecież zawsze zasługuje na miłość. Stworzyłem połączenie 4 serc: dla wcześniaków – najważniejszych bohaterów Światowego Dnia Wcześniaka, dla personelu medycznego, dla rodzin – rodziców, rodzeństwa, dziadków i dla strony społecznej – organizacji, które pomagają, wspierają, działają na rzecz poprawy sytuacji wcześniaków w Polsce.
Druga niespodzianka dla wszystkich wcześniaków to piosenka „Ruszyłem wcześnie w świat” stworzona przez Olgę Szomańską, Marcina Kołaczkowskiego i Jacka Subociałło i zaśpiewana wspólnie z dziećmi, które ruszyły wcześnie w świat. Jej wzruszające słowa w pełni oddają to, co najważniejsze – wcześniaki to cudowne, radosne dzieci, które były trochę niecierpliwe i wcześniej zaczęły swą podróż, ale też dzieci pełne woli walki, którym niestraszne są przeciwności.
W symbolicznym geście wsparcia
Z okazji obchodów Światowego Dnia Wcześniaka budynki na całym świecie podświetlane są na fioletowo – kolor wcześniaków. Symbolem tego dnia jest malutka fioletowa skarpetka obok 9 większych, bo jedno na 10 dzieci rodzi się na świecie jako wcześniak. W Polsce w 2023 roku prawie 21 000 dzieci przyszło na świat przed planowanym terminem.
Fioletowa wstążka przypięta do ubrania to znak symbolizujący wsparcie wcześniaków oraz ich rodziców.