Rak szyjki macicy to jeden z najczęstszych nowotworów kobiecych w Polsce. Każdego roku wykrywa się około 3 tys. nowych przypadków. Rak szyjki macicy powodowany jest przede wszystkim wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Wirus ten jest odpowiedzialny także za nowotwory głowy, szyi, odbytu i prącia.
Skutecznym sposobem na zminimalizowanie ryzyka zachorowania na wspomniane nowotwory jest szczepionka przeciwko HPV, podawana w młodym wieku. Polska przez długi czas była jednym z niewielu krajów, gdzie nie było programu szczepień powszechnych. Ruszył dopiero w ubiegłym roku. Od września zostanie rozszerzony o kolejne grupy wiekowe.
Szczepienia przeciwko HPV – od września zaszczepi się więcej dzieci
Powszechny (darmowy) program bezpłatnych szczepień przeciw HPV jest skierowany do dziewcząt i chłopców po ukończeniu 11. roku życia do ukończenia 14. roku życia. Od 1 września szczepienia w ramach tego programu obejmą szerszą grupę dzieci, będą teraz dostępne także dla dziewcząt i chłopców, które ukończyły 9. rok życia.
Czytaj też:
Prof. Czech: Poziom wyszczepienia przeciwko grypie jest żenujący
Szczepienia przeciw HPV w ramach programu podawane są w dwóch dawkach. Odstęp między tymi dawkami w programie wynosi od 6 do 12 miesięcy.
Szczepienie przeciwko HPV – jak się zapisać?
Dziecko można zapisać na kilka sposobów. Można to zrobić
- w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ),
- przez infolinię +48 800 100 101 (w godzinach od 8.00-18.00),
- przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP),
- przez aplikację mojeIKP.
Główny Inspektor Sanitarny przypomina jednak, że od 1 września podstawową formą rejestracji na szczepienie przeciw HPV będzie kontakt z przychodnią POZ. Nie do każdej przychodni będzie się można umówić przez infolinię, IKP czy aplikację mojeIKP.
Od września możliwe będzie zaszczepienia dziecka przeciwko wirusowi HPV także w szkole. Zarządzenie Narodowego Funduszu Zdrowia określa, że takie szczepienie zostanie wykonane "przez uprawniony personel w trakcie pobytu dziecka w placówce szkolnej, do której uczęszcza, na okoliczność prowadzenia akcji szczepień przeciw HPV w szkołach po uzyskaniu zgody rodzica lub opiekuna".
Szczepienie przeciwko HPV jest skuteczne
Polska ma jeden z najwyższych w Europie wskaźników zachorowalności i umieralności z powodu raka szyjki macicy. „To jest naprawdę kompromitujące, że w tak bogatym państwie w Europie coś takiego ma miejsce" – mówił w rozmowie z Newsmed prof. Marcin Czech.
Czytaj też:
Krystyna Wechmann dla Newsmed: Profilaktyka i genetyka to dziś priorytet w onkologii
O tym, że szczepionka może poważnie poprawić te statystyki, przekonuje przykład z Australii, kraju, który jako jeden z pierwszych wprowadził powszechne szczepienia przeciwko wirusowi HPV. W 2007 r. uruchomiono tam program bezpłatnych szczepień dla dziewcząt (kilka lat później do programu włączono chłopców). Przeprowadzone w 2018 r. badania wykazały, że liczba przypadków raka szyjki macicy w Australii spadła do siedmiu na 100 tys. kobiet. Dla porównania – w Polsce jest to 46 ma 100 tys.
Podobne efekty masowych szczepień zaobserwowano w Wielkiej Brytanii. W 2021 r. czasopiśmie medycznym „Lancet” ukazały się wyniki badań pokazujące, że kilkuletni program szczepień dziewcząt sprawił, że liczba przypadków raka szyjki macicy spadła o 87 proc. w porównaniu do nieszczepionej populacji.