Światowy Dzień Zdrowia obchodzony jest na całym świecie 7 kwietnia, w rocznicę założenia Światowej Organizacji Zdrowia w 1948 r. Tego dnia WHO zwraca uwagę na konkretny temat zdrowotny. W tym roku jest to zdrowie matek i noworodków. Hasłem jest „Zdrowy początek, pełna nadziei przyszłość”.
Śmierć co 7 sekund
Światowy Dzień Zdrowia zainaugurowała całoroczną kampanię na rzecz zdrowia matek i noworodków. Kampania ma wzywać rządy i społeczność medyczną do zwiększenia wysiłków na rzecz zakończenia możliwych do uniknięcia zgonów matek i noworodków oraz do priorytetowego traktowania długoterminowego zdrowia i dobrego samopoczucia kobiet.
Jak zaznacza WHO, na świecie każdego roku niemal 300 tys. kobiet traci życie z powodu ciąży lub porodu, ponad 2 mln dzieci umiera w pierwszym miesiącu życia, a około 2 mln rodzi się martwych. „To mniej więcej jedna możliwa do uniknięcia śmierć co 7 sekund” – podkreśla organizacja.
„Celem kampanii jest kluczowy moment, mający na celu pomoc krajom w odzyskaniu utraconego postępu, a jednocześnie zaprezentowanie nowych badań i dowodów, które poprawią zdrowie kobiet i dzieci na całym świecie” — mówił dr Anshu Banerjee, dyrektor ds. zdrowia matek, noworodków, dzieci i młodzieży oraz starzenia się w WHO.
„Ponieważ wycofywanie się z pomocy humanitarnej zagraża życiu milionów ludzi, będzie to również okazja do zwiększenia wsparcia i współpracy na rzecz globalnego zdrowia i zapewnienia nadziei tym, którzy pilnie potrzebują opieki ratującej życie" – dodawał.
Największy problem jest w najbiedniejszych krajach
Zgony matek i noworodków zdarzają się we wszystkich regionach, zdecydowana większość ma miejsce w najbiedniejszych krajach oraz w krajach dotkniętych konfliktami i innymi kryzysami. Gdy placówki opieki zdrowotnej są zamykane, przychodnie są atakowane, drogi dostępu są blokowane lub dostawy są przerywane, kobiety w ciąży i dzieci stają w obliczu poważnych, często zagrażających życiu zagrożeń – zaznacza WHO.
Organizacja przytacza dane, z których wynika, że 80 proc. krajów nie jest na dobrej drodze do osiągnięcia globalnych celów Organizacji Narodów Zjednoczonych w zakresie poprawy przeżywalności matek do 2030 r., a jedna trzecia państw nie osiągnie celów w zakresie zmniejszenia liczby zgonów noworodków. Obecne ograniczenia finansowe mogą jeszcze bardziej zagrozić postępowi, ponieważ wiele programów zapewniających kluczowe usługi zdrowotne utknęło w martwym punkcie wraz z ważnymi badaniami medycznymi skupionymi na kobietach w ciąży i karmiących piersią oraz dzieciach.
Tegoroczna kampania, która potrwa do 2026 r., będzie wzywać rządy, darczyńców i społeczność medyczną do inwestowania w sprawdzone, skuteczne interwencje, jako część wysiłków na rzecz poprawy ogólnej jakości opieki. Obejmują one usługi związane z ciążą w celu wykrywania powikłań i ratującej życie położniczej pomocy doraźnej – zauważając, że zdecydowana większość zgonów matek i noworodków ma miejsce w trakcie lub wkrótce po porodzie – a także specjalną opiekę nad małymi i wcześniakami. Powikłania związane z wcześniactwem są obecnie główną przyczyną śmierci dzieci poniżej 5. roku życia na całym świecie.
„Nie wystarczy, że kobiety przeżyją poród, muszą również móc cieszyć się życiem w dobrym zdrowiu” — mówi dr Pascale Allotey, dyrektor ds. zdrowia seksualnego i reprodukcyjnego oraz badań w WHO. „Kobiety i dziewczęta na całym świecie potrzebują dostępu do dostawców usług medycznych, którzy słuchają ich obaw i zaspokajają ich potrzeby, jednocześnie zapewniając im możliwość planowania płodności, brania odpowiedzialności za swoją przyszłość i ochrony swojego zdrowia” – podkreśla.
Matka umierała co 2 minuty
WHO zaznacza, że w 2023 r. każdego dnia ponad 700 kobiet umierało z przyczyn – którym można było zapobiec – związanych z ciążą i porodem. To oznacza, że śmierć matki zdarzała się co 2 minuty.
Około 92 proc. wszystkich zgonów matek miało miejsce w krajach o niskich i średnio-niskich dochodach. Afryka Subsaharyjska odpowiadała za około 70 proc. zgonów matek, a południowa Azja za 17 proc.
Z drugiej strony w latach 2000–2023, Europa Wschodnia i południowa Azja osiągnęły największą redukcję współczynnika śmiertelności matek, było to odpowiednio 75 proc. i 71 proc. Pomimo bardzo wysokiego wskaźnika MMR (umieralność matek, liczona w liczbie zgonów na 100 tys. żywych urodzeń) w 2023 r., Afryka Subsaharyjska również go zmniejszyła w latach 2000–2023, o 40 proc.
Czytaj też:
Dłuższy urlop macierzyński i większy zasiłek od marca. Dla części rodziców