Naukowcy z Arizona State University (ASU), Banner Alzheimer’s Institute i kilku innych ośrodków badawczych odkryli zaskakujący związek między przewlekłą infekcją jelit spowodowaną przez wirusa opryszczki a rozwojem choroby Alzheimera.
Wirus opryszczki może powodować chorobę Alzheimera
Wirus zwany cytomegalowirusem lub ludzkim wirusem cytomegalii (HCMV) powoduje cytomegalię, chorobę atakującą wiele narządów. Może spowodować m.in. cytomegalowirusowe zapalenie jelita grubego. Cytomegalowirus jest jednym z dziewięciu z rodziny wirusów opryszczki, nie jest przenoszony drogą płciową. Wirus jest najczęściej przenoszony przez kontakt z płynami ustrojowymi i rozprzestrzenia się tylko wtedy, gdy jest aktywny.
Większość osób jest narażona na działanie tego wirusa w ciągu pierwszych kilku dekad życia.
Amerykańskie badania wykazały, że u części osób wirus może pozostawać w stanie aktywnym w jelitach, skąd może przedostać się do mózgu przez nerw błędny, który właśnie łączy jelita z mózgiem. Po dotarciu do mózgu wirus może zmienić układ odpornościowy i przyczynić się do zmian mających wpływ na rozwój choroby Alzheimera.
Wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie Alzheimer’s and Dementia.
Może to dotyczyć nawet 45 proc. chorych
„Sądzimy, że znaleźliśmy biologicznie unikalny podtyp choroby Alzheimera, który może dotyczyć od 25 do 45 proc. osób z tą chorobą. Ten podtyp choroby Alzheimera jest związany z blaszkami amyloidowymi i białkami tau — mikroskopijnymi nieprawidłowościami mózgu typowymi dla tego schorzenia — i charakteryzuje się odrębnym profilem biologicznym wirusa, przeciwciał i komórek odpornościowych w mózgu"— powiedział dr Ben Readhead, współautor badania, adiunkt badawczy w ASU-Banner Neurodegenerative Disease Research Center w Biodesign Institute na ASU.
Jak wygląda dokładnie odkryty mechanizm? U części osób narażonych na cytomegalowirusa rozwija się przewlekła infekcja jelitowa. Następnie wirus dostaje się do krwiobiegu lub przemieszcza się przez nerw błędny do mózgu. Tam jest rozpoznawany przez komórki odpornościowe mózgu, zwane mikroglejem. Mikroglej jest aktywowany podczas reakcji na infekcje. Komórki te początkowo działają ochronnie, ale utrzymujący się wzrost aktywności mikrogleju może prowadzić do przewlekłego stanu zapalnego i uszkodzenia neuronów, co jest powiązane z postępem chorób neurodegeneracyjnych, w tym choroby Alzheimera.
Wcześniejsze badania mózgów pacjentów z chorobą Alzheimera wykazały, że mieli oni więcej komórek odpornościowych zaangażowanych w stan zapalny niż osoby, które nie były chore. Przeciwciała przeciwko HCMV zostały znalezione w jelitach, zawierał je także płyn rdzeniowy. HCMV znaleziony został także w nerwie błędnym, co mogło sugerować, że w ten sposób wirus dociera do mózgu.
Teraz naukowcy chcą opracować test krwi, który pozwoli zidentyfikować osoby z właściwym typem przewlekłej infekcji jelitowej HCMV, a następnie sprawdzić, czy istniejące leki przeciwwirusowe można stosować w leczeniu lub zapobieganiu tej postaci choroby Alzheimera.
Czytaj też:
Zaskakujące badania. Oto zawody, w których ryzyko śmierci z powodu alzheimera jest mniejsze