Przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia oraz reprezentacje ratowników medycznych spotkali się, by omówić rozwiązania, które mają poprawić bezpieczeństwo ratowników. Środowisko ratowników medycznych reprezentowali przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Ratowników Medycznych, Krajowej Izby Ratowników Medycznych, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Ratowników Medycznych, Solidarności.
Roboczy zespół – pod przewodnictwem ministra Marka Kosa – powołany został przez Minister Zdrowia Izabelę Leszczynę. W jego skład, poza przedstawicielami środowiska ratowników medycznych, weszli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Policji i Rzecznika Praw Pacjenta. Pierwsze posiedzenie zespołu odbyło się 29 stycznia. Przedyskutowano wówczas postulaty środowiska ratowników dotyczące poprawy bezpieczeństwa ich pracy – po zabójstwie ratownika medycznego w Siedlcach. O wynikach kolejnych rozmów mówi w rozmowie dla NewsMed Michał Winter, wiceprezes Krajowej Rady Ratowników Medycznych.
Anna Kopras-Fijołek, NewsMed: Co udało się ustalić na drugim spotkaniu w Ministerstwie Zdrowia?
Michał Winter, wiceprezes Krajowej Rady Ratowników Medycznych: Zapewniono nas, że powstaną trzyosobowe zespoły ratownictwa medycznego. Od lipca. Finansowanie będzie gwarantował Narodowy Fundusz Zdrowia. To będą trzy zespoły trzyosobowe – na każde dziesięć podstawowych zespołów, taki będzie przelicznik. O liczbie zespołów w danym obszarze będzie decydował dysponent zespołów ratownictwa medycznego, po analizie możliwości kadrowych.
Będzie edukacyjna kampania społeczna?
Tak, takie otrzymaliśmy zapewnienie ze strony Ministerstwa Zdrowia. Głównym odbiorcą kampanii powinni być świadkowie zdarzenia, rodziny pacjentów. Ta kampania ruszy w najbliższym możliwym czasie. Natomiast szerzej zakrojoną kampanię medialną Ministerstwo Zdrowia planuje na 2026 rok, ze względu na obecną konieczność pozyskania środków na taką kampanię.
Kolejny postulat dotyczył szkoleń...
Otrzymaliśmy deklaracje ze strony Ministerstwa Zdrowia, że będziemy mieli przeprowadzone wspólnie z Komendą Główną Policji szkolenia z deeskalacji, radzenia sobie z agresją oraz z samoobrony. To będą szkolenia jednorazowe. My chcemy, żeby były cykliczne. Ministerstwo Zdrowia zapowiada autopoprawkę do projektu ustawy o zmianie ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym oraz niektórych innych ustaw (UD 43), który to projekt w najbliższych dniach będzie przedmiotem obrad Rady Ministrów.
Ważną kwestią, którą cały czas podnosicie, jest wsparcie psychologiczne dla członków zespołów ratownictwa medycznego.
Ministerstwo przeprowadziło ankietę wśród dysponentów zespołów ratownictwa medycznego. Ponad połowa dysponentów deklaruje zapewnienie dostępu do wsparcia psychologicznego. Różna jest forma tego wsparcia – w niektórych odpowiedziach wskazano, że jest to etatowy psycholog zatrudniony przy danej stacji ratownictwa medycznego albo zapewniony jest dostęp do poradni psychologicznych dla ratowników medycznych, albo doraźne wsparcie w zależności od potrzeby. My, jako Krajowa Rada Ratowników Medycznych, widzimy, że po pierwsze nie wszędzie ratownik medyczny ma dostęp do wsparcia psychologicznego. Po drugie takie wsparcie powinno być oparte o systemowe rozwiązanie, jednolite dla całego kraju. Tak, aby każdy ratownik medyczny wiedział, że ma możliwość skorzystania z wsparcia psychologa w danym miejscu i że zawsze może się do niego zgłosić.
Na co możecie liczyć, jeżeli chodzi o zwiększenie bezpieczeństwa?
Wszystkie zespoły ratownictwa medycznego wyposażone zostaną w kamizelki nożoodporne. Jaki rodzaj tych kamizelek przyjmie Ministerstwo Zdrowia, jeszcze nie wiemy. Jako Krajowa Rada Ratowników Medycznych zgłosiliśmy Ministerstwu Zdrowia różne uwagi – wynikają one ze specyfiki pracy członków zespołów ratownictwa medycznego. Należy je uwzględnić przy planowanym zakupie.
Kwestia kamer nasobnych to bardzo złożony temat. Ministerstwo Zdrowia musi otrzymać wsparcie w tym zakresie ze strony Urzędu Ochrony Danych Osobowych, Rzecznika Praw Pacjenta oraz Rzecznika Praw Obywatelskich. Na chwilę obecną ten temat jest odłożony, może nie na boczny tor, ale Ministerstwo Zdrowia potrzebuje sprawdzić wszystkie prawne obwarowania dotyczące nagrywania procesu udzielania świadczeń zdrowotnych – przede wszystkim sytuacji niebezpiecznych.
Mają zostać zaostrzone kary za napaść na ratownika medycznego.
Jeśli chodzi o tę kwestię, Ministerstwo Zdrowia otrzymało dane zebrane przez Krajową Izbę Ratowników Medycznych oraz Polskie Towarzystwo Ratowników Medycznych dotyczące spraw, jakie były zgłoszone przez ratowników medycznych do organów ścigania. Przedstawiliśmy dane, jakie kary były nałożone na sprawców napaści czynnych na ratowników medycznych. Przygotowany został bardzo duży materiał, który obecnie jest poddany analizie.
Podczas kolejnej narady omawiany był także temat przycisku „Pomoc” na tabletach używanych przez ratowników medycznych. Przycisk powinien automatycznie powiadamiać i wzywać policję.
Krajowa Rada Ratowników Medycznych będzie współpracowała z Krajowym Centrum Monitorowania Ratownictwa Medycznego nad rozwiązaniem, które ma usprawnić działanie i funkcjonowanie tego przycisku. Proponowaliśmy powstanie jednolitej w skali kraju procedury użycia przycisku zarówno po stronie kierownika zespołu ratownictwa medycznego, dyspozytora medycznego, dyżurnych Policji. Zaproponowaliśmy również, wprowadzenie w Systemie Wspomagania Dowodzenia Państwowego Ratownictwa Medycznego oznaczenia zdarzeń szczególnie niebezpiecznych, zdarzeń i miejsc szczególnie niebezpiecznych, miejsce, w których takich zdarzeń było dużo. Po to, żebyśmy wiedzieli już wcześniej, że jeżeli udajemy się pod dany adres, to miejsce dla nas jest potencjalnie niebezpieczne i musimy zachować szczególną czujność.
Które postulaty nie zostało w ogóle spełnione albo tylko częściowo? Których spełnienie jest najbardziej wyczekiwane?
Najbardziej oczekiwane przez środowiska są na pewno zespoły trzyosobowe, bo to poprawi bezpieczeństwo. Na pewno czekamy na zwiększenie kar za czynną napaść. Kolejny postulat dotyczy wprowadzenia możliwości ewentualnego wcześniejszego odejścia na emeryturę. Zgłaszamy również potrzebę wyposażenia w środki ochrony osobistej ratowników medycznych, pielęgniarek i lekarzy pracujących nie tylko w zespołach ratownictwa, ale również w szpitalnych oddziałach ratunkowych czy w oddziałach szpitalnych. To są te najważniejsze postulaty. Póki co, wszystkie nie są jeszcze spełnione, ale został już zrobiony duży krok do przodu.
A propos zwiększenia składów zespołów ratownictwa medycznego – czy liczba osób, która pracuje w ZRM, pozwoli faktycznie na stworzenie trzyosobowych składów?
Obawiamy się tego, że nie wszystkie zespoły będziemy w stanie obsadzić trzyosobowym składem. Ale to dopiero będziemy wiedzieli w momencie, kiedy wszyscy ratownicy medyczni, którzy w Polsce posiadają dyplom i są aktywni zawodowo, złożą wniosek o prawo wykonywania zawodu i zostaną wpisani do rejestru ratowników medycznych. Kiedy będziemy wiedzieli, jakie mamy siły i środki, będziemy starali się doprowadzić do tego, żeby wszystkie zespoły w Polsce były trzyosobowe. To na pewno podniesie nasze bezpieczeństwo.