Świąteczne menu jest smaczne, ale bardzo obciążające – bogate w tłuszcz, cukier, smażone składniki i duże porcje jedzenia spożywane w krótkich odstępach czasu. Dodatkowo mieszanie wielu rodzajów potraw (mięso + nabiał + słodycze + alkohol) zaburza tempo opróżniania żołądka, co może powodować wzdęcia, odbijanie i uczucie pełności.
Układ pokarmowy po takich posiłkach reaguje także spowolnieniem pasażu jelitowego i „rozleniwieniem” perystaltyki, co sprzyja nieregularnym wypróżnieniom.
Błonnik – najszybsza droga do poprawy perystaltyki
Najważniejszym elementem powrotu do równowagi jest błonnik pokarmowy. Warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty i rośliny strączkowe zwiększają objętość stolca, pobudzają perystaltykę i stanowią pożywkę dla dobrych bakterii jelitowych.
Po świętach warto stopniowo wprowadzać:
- owsiankę,
- surowe warzywa (np. marchew, seler, kapusta),
- nasiona chia i siemię lniane,
- kasze bogate w błonnik (gryczana, pęczak).
Zwiększenie ilości płynów – najlepiej wody – wspiera działanie błonnika i zapobiega zaparciom.
Fermentowane produkty – naturalne wsparcie mikrobioty
Kefir, jogurt naturalny, maślanka oraz kiszonki zawierają szczepy bakterii kwasu mlekowego, które wspierają odbudowę mikroflory jelitowej zaburzonej świątecznym menu. Regularna podaż probiotyków wpływa również na zmniejszenie wzdęć i regulację rytmu wypróżnień.
Badania wskazują, że mleczne produkty fermentowane mogą poprawiać barierę jelitową i redukować stan zapalny o niskim nasileniu, charakterystyczny po diecie wysokotłuszczowej.
Ruch pobudza jelita
Aktywność fizyczna – nawet 15-20-minutowy szybki spacer – zwiększa aktywność jelit poprzez pobudzanie układu nerwowego jelitowego (ENS). Ruch skraca czas pasażu jelitowego i zmniejsza uczucie ciężkości oraz zgagę.
Ćwiczenia, które szczególnie pomagają jelitom:
- szybki marsz,
- lekkie rozciąganie,
- joga ukierunkowana na przewód pokarmowy (pozycje skrętne).
Unikaj „detoksów” i głodówek
Nie należy stosować agresywnych głodówek ani tzw. detoksów sokowych. Badania wskazują, że nie mają one naukowych podstaw, a mogą wręcz pogorszyć samopoczucie – powodując skoki glukozy, odwodnienie, utratę elektrolitów i spowolnienie metabolizmu.
Organizm ma naturalne mechanizmy oczyszczania – poprzez pracę wątroby, nerek i mikrobioty jelitowej – i nie potrzebuje restrykcyjnych metod.
Kiedy zgłosić się do lekarza?
Jeśli po 7-10 dniach objawy nie ustępują, pojawia się krew w stolcu, gorączka, nagła utrata masy ciała lub silny ból brzucha, konieczna jest konsultacja lekarska. Mogą to być objawy infekcji, zapalenia jelit lub zaostrzenia wcześniej istniejących chorób – zespołu jelita drażliwego (IBS) czy nieswoistych chorób zapalnych jelit (IBD).
Czytaj też:
Prof. Maciej Banach: Zalecam na te święta „złotą tabletkę”Czytaj też:
Prof. Jankowski: Dzięki temu zmniejsza się ryzyko wystąpienia problemów zdrowotnych