Wysokie temperatury mogą powodować ból i zawroty głowy oraz doprowadzić do odwodnienia i zachwiania równowagi elektrolitowej. Podczas upałów jesteśmy też narażeni na wystąpienie udaru cieplnego – ostrzega Ministerstwo Zdrowia na portalu pacjent.gov.
Udar to reakcja organizmu na przegrzanie, gdy nie jest on w stanie odprowadzić zgromadzonego w nadmiarze ciepła.
Upałów powinny unikać przede wszystkim:
- osoby powyżej 65 lat
- osoby cierpiące na choroby, takie jak demencja, niewydolność serca, choroby nerek lub cukrzyca
- niemowlęta i małe dzieci
- kobiety w ciąży
- osoby z niepełnosprawnością
- osoby pracujące i ćwiczące na powietrzu.
Najważniejsza zasada – nawodnienie organizmu
Podczas upału organizm intensywnie się poci, tracąc wodę i elektrolity. Dlatego należy nieustająco uzupełniać płyny. Gdy jest gorąco, należy wypijać dwa – trzy litry płynów dziennie. Najlepsza jest woda. Bardzo dobrze nawadnia organizm, a przy tym nie zawiera kalorii. Pomaga utrzymać prawidłową temperaturę ciała i wspiera funkcjonowanie wszystkich narządów.
Alkoholu należy unikać, gdyż rozszerza on naczynia krwionośne i zwiększa ryzyko przegrzania. Kawa, tez nie jest najlepszym wyborem, gdyż działa moczopędne i może wpływać na ciśnienie.
Jak zadbać o odpowiednie? MZ przypomina kilka ważnych zasad:
- Szklanka wody na początek dnia,
- Przez cały dzień staraj się mieć przy sobie bidon z wodą i popijaj ją w ciągu dnia.
- Kontroluj, ile wody wypijasz. Zainstaluj aplikację, ustaw alarm w telefonie, zapisuj liczbę wypitych szklanek.
- Możesz dodać smaku swojej wodzie. Dorzuć do niej miętę lub ulubione owoce.
- Wprowadź do jadłospisu napary ziołowe, lekkie herbaty, koktajle, zupy, warzywa i owoce.
Owoce, które gaszą pragnienie
Choć woda pozostaje podstawą, warto wzbogacić swoją dietę o produkty, które poprawiają nawodnienie. Dlatego w ciepłe dni sięgaj po owoce i warzywa o wysokiej zawartości wody, takie jak:
- melony
- arbuzy
- pomarańcze
- jabłka
- ananasy
- mango
- ogórki.
Pamiętaj! Słodkie napoje gazowane mogą nasilać uczucie pragnienia.
Jak przetrwać upały?
Najlepiej funkcjonujemy w temperaturze 18 – 22 st. C. Kiedy temperatura otoczenia wzrasta powyżej 30 st. C., warto przestrzegać zasad, które pomogą przetrwać upał.
- Utrzymuj ciało w chłodzie. Noś luźną, przewiewną odzież, która zakrywa jak największe partie skóry. Chroń głowę kapeluszem. Przebywaj w cieniu tak często, jak to możliwe. Jeśli jest gorąco, możesz również założyć mokry ręcznik na szyję.
- Unikaj wysiłku fizycznego w najgorętszych godzinach dnia. Osoby, które spędzają aktywnie czas na powietrzu, są najbardziej narażone na przegrzanie. Skupiając uwagę na wykonywanych czynnościach, mogą przeoczyć pierwsze oznaki upału.
- Utrzymuj chłód w pomieszczeniach. Możesz użyć zasłon, żaluzji i markiz, aby zasłonić okna po nasłonecznionej stronie. Jeśli robi się chłodniej, np. nocą, otwieraj okna, żeby przewietrzyć pomieszczenie. Staraj się przebywać w najchłodniejszym miejscu w domu. W pomieszczeniach klimatyzowanych zamykaj drzwi i okna.
- Unikaj alkoholu. Alkohol nasila szkodliwy wpływ upału na organizm.
- Unikaj skrajnych temperatur. Jeśli pracujesz w klimatyzowanych pomieszczeniach, nie wychodź od razu na zewnątrz, gdzie panuje upał. Może to być to szok dla organizmu. Optymalna różnica temperatur to 6-8 stopni Celsjusza.
- Nad morzem czy jeziorem nie wchodź gwałtownie do wody bezpośrednio po opalaniu. Zanim się zanurzysz, opłucz ciało.
- Podróżując samochodem, rób postoje w zacienionych miejscach. Złagodzi to negatywny wpływ wysokich temperatur na koncentrację podczas jazdy.
- Wysokie temperatury sprzyjają rozwojowi bakterii salmonelli. Dlatego unikaj potraw z surowych jajek oraz często i dokładnie myj ręce.
Skórę należy chronić przed słońcem
Sam cień to za mało, by dobrze ochronić się przed słońcem. Promienie UV odbijają się i od piasku, i od wody. Dlatego latem stosuj kremy z wysokim filtrem – minimum 30 SPF. Nakładaj je regularnie i starannie:
- 15–20 minut przed wyjściem z domu
- co 2–3 godziny w ciągu dnia
- po wyjściu z kąpieli – np. w morzu lub jeziorze.
Ochrona przed słońcem jest konieczna w każdym wieku. Jednak szczególną ostrożność powinny zachowywać dzieci.
- Pilnuj, by były stale w cieniu, a między 11:00 a 15:00 – najlepiej w domu.
- Na plaży dzieci obowiązkowo powinny mieć nakrycia głowy.
- Smaruj skórę dziecka kremem, który jest przystosowany dla dzieci, najlepiej z wodoodpornym filtrem przeciwsłonecznym SPF 50.
Kosmetyki z filtrem nie zapewniają bezkarnego opalania. Zmniejszają jedynie ryzyko powstania poparzenia.
Czytaj też:
Udar słoneczny. Zwróć uwagę na te niepokojące objawy