Wiceminister Kos podkreślił, że od 2021 roku liczba leków refundowanych szybko rośnie. Rekordowym pod tym względem był 2023 rok, kiedy w refundacji pojawiło się 145 tzw. cząsteczkowskazań (leków stosowanych w konkretnych wskazaniach chorobowych). W 2024 roku, włącznie z listą październikową, będzie ich 135. Nie chodzi tu jednak o bicie rekordów, a o realną pomoc pacjentom.
Od października największe zmiany dotyczyć będą pacjentów z chorobami onkologicznymi, hematoonkologicznymi oraz chorobami rzadkimi. Duże zmiany są też dla pacjentów z chorobami reumatologicznymi, a także dla pacjentów z przewlekłym bólem. Ważne zmiany dotyczą też leków stosowanych w psychiatrii.
Wiceminister Marek Kos zwracał uwagę na to, że coraz szybszy jest czas procedowania wniosków refundacyjnych. – Aż o 136 dni skrócił się w 2024 r. średni czas procesu refundacyjnego nowych terapii – mówił. Podkreślał jednak, że aby terapia weszła do procesu refundacyjnego, konieczne jest zgłoszenie wniosku przez producenta, a zdarzają się przypadki, że firma zwleka z tym przez wiele lat.
Nowe leki w onkologii i hematoonkologii od października 2024
W leczeniu nowotworów w programach lekowych nowe terapie pojawiają się w leczeniu: raka dróg żółciowych (immunoterapia: durwalumab), czerniaka i raka błon śluzowych (pembrolizumab), zaawansowanego raka endometrium (pembrolizumab). Ważną zmianą jest również przeniesienie 9 substancji czynnych z programów lekowych do katalogu chemioterapii (dotyczy to raka jelita grubego, raka piersi, raka prostaty, raka nerki, mięsaków) – dzięki temu będą mogły być stosowane u większej liczby pacjentów.
Są duże zmiany dla pacjentów hematoonkologicznych. Nowe leki pojawią się m.in. w chłoniaku z dużych komórek B (DLBLC). Na październikowych listach: pojawiają się 2 przeciwciała bispecyficzne (glofitamab, epkorytamab) oraz terapia CAR-T (we wcześniejszej linii leczenia, bo od drugiej linii).
Czytaj też:
Nowe wytyczne leczenia migotania przedsionków. „Są niezależne od płci”
Chorzy na szpiczaka będą mogli być leczeni od czwartej linii nowoczesnym przeciwciałem bispecyficznym (teklistamab). Nowa terapia CAR-T będzie też dostępna dla pacjentów (po 26. roku życia) z ostrą białaczką limfoblastyczną (do tej pory terapię CAR-T mogli otrzymać w tej chorobie tylko osoby do 26. roku życia). W chłoniaku Hodgkina – zgodnie z rekomendacjami ekspertów – od pierwszej linii leczenia będzie możliwość stosowania nowoczesnego leku, jakim jest brentuksymab wedotin, u pacjentów już w trzecim stadium zaawansowania.
Nowe leki we wskazaniach pozaonkologicznych
Bardzo oczekiwaną przez pacjentów i ekspertów terapią jest asfotaza alfa: lek stosowany w hipofosfatazji, choroby genetycznie uwarunkowanej, w wyniku której często dochodzi do złamań kości – lek będzie refundowany od października dla pacjentów z postacią dziecięcą choroby.
Leczeniem (somatrogon) zostaną też objęte dzieci i młodzież w wieku 3 lat i starsze z zaburzeniami wzrostu spowodowanymi niedostatecznym wydzielaniem hormonu wzrostu.
Kolejne zmiany będą też w programie lekowym SMA (rdzeniowego zaniku mięśni). W Polsce są refundowane wszystkie zarejestrowane leki w tej chorobie. Od października jednak zmienią się kryteria włączenia do leczenia lekiem doustnym (risdiplam): zlikwidowano ograniczenia wiekowe dotyczące kwalifikacji do leczenia, nie będzie też konieczne udowodnienie przeciwwskazania do stosowania nusinersenu.
Kolejną chorobą rzadką, w której pojawia się nowy lek (kaplacyzumab) jest aTTP (nabyta zakrzepowa plamicy małopłytkowa). Leczeniem będą mogli być objęci pacjenci dorośli oraz młodzież powyżej 12. roku życia o masie ciała przynajmniej 40 kg z epizodem nabytej zakrzepowej plamicy małopłytkowej.
Zmiany obejmą też pacjentów reumatologicznych. Poszerzono dostęp do tofacytynibu o pacjentów w wieku 2-18 lat m.in. z postacią wielostawową oraz utrwaloną młodzieńczego idiopatycznego zapalenia stawów oraz młodzieńczego łuszczycowego zapalenia stawów. W programie leczenia łuszczycowego zapalenia stawów od października pojawi się nowe przeciwciało monoklonalne – bimekizumab. Ten sam lek będzie można również stosować u pacjentów z aktywną postacią zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa.
Czytaj też:
Wprost o Zdrowiu Newsmed: Eksperci o wyzwaniach w medycynie
W leczeniu ciężkiej postaci astmy pojawia się nowe przeciwciało monolonalne (tezepelumab) u pacjentów od 12 r.ż. W leczeniu dorosłych pacjentów na ciężkie, przewlekłe zapalenie nosa i zatok przynosowych z polipami nosa pojawił się kolejny lek biologiczny: mepolizumab.
W leczeniu pacjentów z układowymi zapaleniami naczyń będzie możliwość stosowania rytuksymabu i tocilizumabu. Dla pacjentów z aktywną postacią spondyloartropatii pojawił się kolejny lek biologiczny: bimekizumab.
Leki stosowane w psychiatrii i leczeniu bólu
Zmiany dotyczą też leków znajdujących się w tzw. refundacji aptecznej. – Rozszerzamy refundację doustnych leków przeciwpsychotycznych, które są stosowane u dorosłych: teraz będą mogły być stosowane off label, również w leczeniu dzieci. Przechodzą do katalogu leków bezpłatnych, stosowanych poniżej 18. roku życia – mówił wiceminister Marek Kos. Chodzi o doustne leki przeciwpsychotyczne zawierające 7 substancji czynnych (amisulprid, aripiprazol, kwetiapina, olanzapina, risperidon, sertindol, ziprasidon).
Rozszerzone zostały również wskazania refundacyjne dla leków przeciwbólowych (do tej pory mogły one być stosowane w bólu nowotworowym).
Nowa szczepionka: bezpłatna dla osób powyżej 60. roku życia
Od października bezpłatna będzie nowa szczepionka przeciw grypie: Eflueldra Tetra – czterowalentna szczepionka przeciw grypie.
Brak refundacji jednego z analogów GLP-1
Od października wypada z listy leków refundowanych jeden z analogów GLP-1, stosowany w leczeniu cukrzycy. – Lek Trulicity nie będzie refundowany od października, ponieważ złożony przed podmiot odpowiedzialny (Eli Lilly) wniosek nie spełniał warunków art. 13 ust. 2 ustawy o refundacji. Minister Zdrowia nie miał prawnych możliwości kontynuowania refundacji tego leku od 1 października 2024 r. na zaproponowanych warunkach. Producent przedłożył nowy wniosek refundacyjny; obecnie ocenia i analizuje go AOTMiT. Od 1 stycznia lek może na powrót znaleźć się w refundacji – zapowiadał wiceminister Kos.
Czytaj też:
Ważny lek stosowany w leczeniu cukrzycy bez refundacji