O tym, jak zmienia się kondycja naszego organizmu wraz z wiekiem, może powiedzieć wiele badań. Także tych, które można wykonać w domu. Badanie przeprowadzone przez specjalistów z amerykańskiej organizacji Mayo Clinic pokazało, że czas stania na jednej nodze może powiedzieć więcej niż ocena zmiany sposobu chodzenia czy zmniejszanie się siły uścisku.
Prosty test równowagi wiele ci powie
Jest kilka elementów, które mówią o ogólnym zdrowiu i jego pogarszaniu się wraz z upływającymi latami. To m.in. utrzymywanie równowagi, siła mięśni i stabilny chód. Zmiana tych czynników może pomóc opracować odpowiednią terapię pozwalającą na utrzymywanie dobrej kondycji przez długi czas. Ćwiczenia poprawiające te parametry można wykonywać w domu bez specjalistycznego sprzętu.
W tym właśnie kierunku przeprowadzono badania w jednym z oddziałów Mayo Clinic, a wyniki zostały opublikowane w czasopiśmie PLOS One. W badaniach wzięło udział 40 zdrowych osób mających więcej niż 50. Połowa uczestników miała mniej niż 65 lat, druga połowa miała 65 lat i więcej. Osoby miały za zadanie przejść testy chodu, równowagi, siły chwytu i siły kolan.
W testach równowagi uczestnicy stali na platformach mierzących siłę nacisku i równowagę. Badanie zostało przeprowadzone w różnych sytuacjach: na obu nogach z otwartymi oczami, na obu nogach z zamkniętymi oczami, na niedominującej nodze z otwartymi oczami i na dominującej nodze z otwartymi oczami. Testy trwały po 30 sekund.
Czytaj też:
WHO: aktywność fizyczna seniorów wydłuża ich życie
To, jak stoisz, jest wskaźnikiem zdrowia
Testy stania jednej nodze — a konkretnie na nodze niedominującej — wykazało najwyższy spadek parametrów postępujący z wiekiem. Czas, przez który można było ustać na niedominującej nodze, zmniejszał się w tempie 2,2 sekundy na dekadę, w przypadku nogi dominującej było to 1,7 sekundy na dekadę. Ten spadek był widoczny zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
— Równowaga jest ważnym pomiarem, ponieważ oprócz siły mięśni wymaga ona danych ze wzroku, układu przedsionkowego i układy somatosensorycznego — mówi dr Kenton Kaufman, dyrektor Motion Analysis Laboratory w Mayo Clinic, główny autor badania. — Zmiany równowagi są ważnym wskaźnikiem. Jeśli masz słabą równowagę, istnieje większe ryzyko upadku, niezależnie od tego, czy się poruszasz, czy nie. Upadki są poważnym zagrożeniem dla zdrowia z bardzo poważnymi konsekwencjami — dodaje.
Jak podkreśla naukowiec, niemożność ustania na jednej nodze może być objawem problemów zdrowotnych, mogą to być dolegliwości związane z sercem, mózgiem lub układem nerwowym, jak udar, demencja lub choroba Parkinsona. Może to być również znak, że ktoś odczuwa skutki uboczne leków. Jeśli ktoś nie jest w stanie ustać na jednej nodze dłużej niż pięć sekund, być może trzeba to skonsultować z lekarzem.
Dr Kaufman dodaje także, że niespodziewane upadki są główną przyczyną urazów u osób w wieku 65 lat i starszych. A większość takich zdarzeń wynika z utraty równowagi.
Można nad tym popracować
Na szczęście nad poprawieniem równowagi można popracować. Stojąc na jednej nodze, można wyćwiczyć koordynację reakcji mięśni i układu przedsionkowego. Jeśli senior potrafi stać na jednej nodze przez 30 sekund, to jest dobry znak. A jeżeli to trwa tylko pięć sekund, ryzyko upadku jest znaczne.
— Jeśli tego nie ćwiczysz, to sprawa się pogarsza. Jeżeli to robisz regularnie, nie tracisz równowagi. To łatwe ćwiczenie. Nie wymaga specjalnego sprzętu i możesz to robić każdego dnia – podkreśla dr Kaufman.
Inne badanie, opublikowane w 2022 r. w „British Journal Of Sports Medicine”, wykazało, że zdolność do utrzymania równowagi jest związana z długością życia. Ryzyko śmierci z jakiejkolwiek przyczyny było o 84 proc. wyższe u osób, które nie były w stanie ustać na jednej nodze bez podparcia przez 10 sekund.
Czytaj też:
Geriatra: 90 proc. chorych seniorów jest zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych