Niedawno odbyło się posiedzenie sejmowej podkomisji stałej do spraw zdrowia osób starszych. Przedstawiono na nim informacje Ministerstwa Zdrowia na temat chorób onkologicznych oraz schorzeń układu oddechowego. Działania resortu w tych obszarach zaprezentowała zastępczyni dyrektora Departamentu Lecznictwa w Ministerstwie Zdrowia Dominika Janiszewska-Kajka.
Najpierw badania profilaktyczne
W sprawach chorób nowotworowych kluczowa jest Narodowa Strategia Onkologiczna (NSO) zaplanowana na lata 2020-30 i zawierająca 93 zadania.
Janiszewska-Kajka zaczęła jednak od programów profilaktycznych. – Program pilotażowy Profilaktyka 40 Plus zostanie wygaszony ale konsultowany jest projekt programu Moje Zdrowie, czyli bilans osoby dorosłej, powyżej 20 lat, realizowany w placówkach POZ – zaznaczyła.
Program ma służyć kompleksowej ocenie stanu zdrowia pacjenta, po wykonaniu wywiadu z zastosowaniem wystandaryzowanych kwestionariuszy oraz badań laboratoryjnych. Po zebraniu informacji zostanie opracowany plan zdrowotny z interwencjami prozdrowotnymi.
– W ankiecie przygotowanej przez ministerialny zespół ds. POZ będą zbierane informacje m.in. na temat czynników ryzyka w zakresie chorób cywilizacyjnych i nowotworowych – powiedziała Janiszewska-Kajka.
Na podstawie zlecenia z POZ pacjent będzie wykonywał badania, a następnie zgłosi się na wizytę podsumowującą, podczas której pozna dalszy plan postępowania, być może potrzebna będzie pogłębiona diagnostyka. Dla pacjentów 65 plus przewidziana jest także ocena funkcji poznawczych. – Nie możemy zapominać o chorobach otępiennych – zaznaczyła zastępczyni dyrektora w MZ.
Profilaktyka onkologiczna
Kluczowym elementem profilaktyki onkologicznej jest kolonoskopia w przesiewie w kierunku raka jelita grubego, wprowadzona do koszyka programów zdrowotnych. – Jednocześnie trwają prace nad wprowadzeniem diagnostyki poprzedzającej profilaktyczną kolonoskopię, testu FIT, czyli badania na krew utajoną w kale. Na jego podstawie będzie można ocenić, czy pacjent znajduje się w grupie ryzyka raka jelita grubego i czy niezbędna będzie pogłębiona diagnostyka w zakresie kolonoskopii – mówiła Janiszewska-Kajka.
Kolejnym z programów jest program opieki nad rodzinami wysokiego, dziedzicznie uwarunkowanego ryzyka zachorowania na nowotwory złośliwe, dotyczącym kilku nowotworów.
– Rozszerzyliśmy także zakres wiekowy w profilaktycznej mammografii do przedziału o 45-74 lata, dzięki czemu z badania może skorzystać więcej kobiet, także starszych – wyliczała zastępczyni dyrektora.
– Nastąpiły też istotne zmiany w programie badań przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy. Dopuściliśmy nowy algorytm badania, który pozwoli na ustalenie, czy kobieta jest nosicielką wirusa HPV. Badane jest również, czy kobieta posiada czynnik onkogenny odpowiadający za najbardziej złośliwy nowotwór. Jeśli tak jest, poddawana jest cytologia na podłożu płynnym – podkreśliła, dodając, że przez dwa lata wciąż będzie funkcjonowała cytologia klasyczna.
Schorzenia układu oddechowego
Jeżeli chodzi o schorzenia układu oddechowego, bardzo ważnym elementem strategii MZ są Lung Cancer Unit, czyli kompleksowa opieka nad osobami z nowotworami klatki piersiowej, „ponieważ ten nowotwór jest najczęściej rozpoznawanym po raku piersi wśród kobiet”. – To są smutne zatrważające statystyki – zaznaczyła Janiszewska-Kajka.
Kolejny projekt, przekazany Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji do oceny, to wprowadzenie do systemu profilaktyki raka płuca badań za pomocą niskodawkowej tomografii komputerowej.
– Dotychczas program ten był finansowany ze środków ministra zdrowia, chcemy natomiast, aby znalazł się w koszyku programów zdrowotnych – podkreśliła.
– Nasze analizy wykazały, ze to badanie pozwala wykrywać więcej nowotworów na wczesnym etapie zaawansowania – zaznaczyła, że w woj. lubelskim takie badania są realizowane w mobilnym busie, co pozwala na dostęp do nich osobom mającym problem z dotarciem do stacjonarnych ośrodków.
– Pracujemy też nad tym, żeby ośrodki POZ zostały zaangażowane w celu zachęcenia pacjentów do wzięcia udziału w tych badaniach, a może nawet do wykonywania ich w POZ-ach – dodała. Zasadność badania byłaby oceniana na podstawie wywiadu z pacjentem o jego historii palenia papierosów.
Janiszewska-Kajka wspomniała na koniec o programie pilotażowym leczenia gruźlicy wielolekoopornej. Ma potrwać do września tego roku, potem nastąpi trzymiesięczna ewaluacja.
Czytaj też:
Prof. Samoliński: Polityka senioralna umarła za poprzednich rządów