Na stronie Głównego Inspektora Sanitarnego pojawił się wspólny komunikat GIS, dyrektora Instytutu Medycyny Pracy i dyrektora Centralnego Instytutu Ochrony Pracy-Państwowego Instytutu Badawczego w zakresie ochrony pracowników narażonych na czynniki biologiczne w oczyszczalniach ścieków. Ma to związek z niedawno wykrytym wirusem polio typu 2 w ściekach komunalnych. „”
Wirus polio – konieczne są działania
GiS pisze na wstępie, że od 2002 r. Europa jest wolna od zakażeń wywołanych dzikim wirusem poliomyelitis (choroba Heinego-Medina), a ostatnie dwa zachorowania w Polsce odnotowano w 1982 r. i 1984 r.
Jednak ze względu na występowanie przypadków tej choroby w Azji i Afryce, prowadzony jest ciągły nadzór nad przypadkami porażeń wiotkich oraz badania ścieków komunalnych pod kątem występowania wirusów poliomyelitis. W Polsce od 2021 r. system badania ścieków realizowany jest w kilku miastach. Sporadycznie w toku tych badań wykrywane są zmutowane formy wirusa, które nie stanowią zagrożenia dla osób zaszczepionych, ale mogą być niebezpieczne dla osób nieposiadających odporności poszczepiennej.
W roku 2024 r. w próbkach ścieków komunalnych pobranych w dwóch miastach w Polsce, a także w innych krajach (Hiszpania, Niemcy, Finlandia, Anglia) ujawniono obecność zmutowanego wirusa polio, co nie świadczy o zachorowaniach wśród ludzi, ale zgodnie z wytycznymi WHO wskazuje na konieczność podjęcia działań zapobiegawczych – pisze GIS.
W związku tym zdarzeniem Państwowa Inspekcja Sanitarna podjęła działania zapobiegawcze zgodnie z wytycznymi WHO. Są one głównie związane z aspektem szczepień ochronnych, ponieważ nie istnieją skuteczne leki przeciw wirusowi poliomyelitis. Leczenie jest wyłącznie objawowe, dlatego tak ważną rolę w zapobieganiu zakażeniu odgrywają szczepienia ochronne, również osób dorosłych szczególnie tych, które mogą być narażone na kontakt z czynnikiem zakaźnym.
O czym trzeba pamiętać?
Elementem systemu zapobiegania transmisji wirusa polio w populacji jest właściwe postępowanie w zakładach pracy, których pracownicy są narażeni na kontakt ze ściekami – zaznacza GIS.
Inspektor w związku z tym wylicza na swojej stronie obowiązki pracodawcy w tym zakresie. To:
- stosowanie wszelkich dostępnych środków zapobiegawczych eliminujących lub ograniczających stopień zagrożenia ze strony szkodliwych czynników biologicznych (do tej grupy obowiązków można zaliczyć profilaktykę w postaci szczepień ochronnych);
- ograniczanie liczby pracowników narażonych lub potencjalnie narażonych na działanie szkodliwego czynnika biologicznego;
- zapewnienie pracownikom środków ochrony zbiorowej lub w przypadku gdy w inny sposób nie można uniknąć narażenia, środków ochrony indywidualnej, odpowiednich do rodzaju i poziomu narażenia.
Podstawowe środki profilaktyczne obok szczepień ochronnych to przede wszystkim:
- zmiana ubrań na robocze;
- rozdział odzieży roboczej od prywatnej;
- odpowiednie postępowanie z odzieżą roboczą,
- branie prysznica po zakończeniu zmiany roboczej;
- higieniczne mycie i dezynfekcja rąk po każdej czynności wykonywanej w kontakcie ze ściekami i przed wejściem do pomieszczeń socjalnych, sanitarnych i biurowych;
- mycie i dezynfekcja rąk przed spożywaniem posiłków, piciem napojów i paleniem wyrobów tytoniowych;
- zakaz wchodzenia w zabrudzonej odzieży roboczej do pomieszczeń socjalnych;
- utrzymywanie czystości w pomieszczeniach pracy, ze szczególnym uwzględnieniem pomieszczeń socjalnych i sanitarnych oraz powierzchni często dotykanych przez pracowników (np. klamki, dotykowe pokrętła w bateriach, czy włączniki elektryczne);
- stosowanie środków ochrony indywidualnej i odpowiednie postępowanie z nimi.
W komunikacie podpisanym przez dr. Pawła Grzesiowskiego, prof. Jolantę Walusiak-Skorupę i mgr Agnieszkę Szczygielską czytamy też o aktualizacji szkoleń pracowników w zakresie restrykcyjnego stosowania się do zasad higieny i innych środków profilaktycznych, konieczności zabezpieczenia pracowników zewnętrznych, działaniach zmniejszających rozprzestrzenianie się bioareozolu oraz o zapewnienia przez pracodawców szczepień przeciwko poliomyelitis.
Czytaj też:
Groźna choroba, która zniknęła w czasie pandemii, teraz wróciła