Czerniak to złośliwy nowotwór, w większości przypadków dotyczący skóry (może też dotyczyć gałki ocznej, śluzówek ust, nosa i przewodu pokarmowego). Odpowiada za 2 proc. wszystkich zachorowań na nowotwory i 6 proc. nowotworów dotyczących skóry.
Rocznie w Polsce rejestruje się 3-4 tys. zachorowań, połowa z nich jest wykrywana w zaawansowanym stadium. Liczba przypadków tego nowotworu w naszym kraju stale rośnie, onkolodzy mówią nawet o 300 proc. wzroście w ostatnich 20 latach.
Wcześnie wykryty czerniak jest wyleczalny
Nadmierna ekspozycja na słońce to jeden z czynników ryzyka czerniaka, dlatego wakacyjny czas to najlepsza pora, aby zwrócić uwagę na niebezpieczeństwa związane z tym nowotworem. Czerniak to groźny nowotwór skóry, ale jego wczesne wykrycie znacząco zwiększa szanse na wyleczenie.
Dlatego Fundacja Topestetic i Fundacja Sensoria ruszyły z ogólnopolską akcją „UVaga – wyprzedź czerniaka!”, oferując darmowe badania dermatoskopowe w kilkunastu miastach Polski. Wystarczy pojawić się w mobilnym punkcie (godz. 11:00–16:00), by szybko i bezboleśnie skontrolować znamiona.
Jak podkreślają inicjatorzy akcji, badanie jest krótkie, bezbolesne i co najważniejsze – może wykryć zmiany, których nie widzimy gołym okiem.
Gdzie można skontrolować zmiany?
Plan nadchodzących badań wygląda następująco:
- Krosno – 12.07.2025 (sobota) – Rynek
- Nowy Sącz – 13.07.2025 (niedziela) – Rynek
- Busko-Zdrój – 15.07.2025 (wtorek) – Park Zdrojowy
- Żywiec – 16.07.2025 (środa) – Rynek
- Kędzierzyn-Koźle – 18.07.2025 (piątek) – Rynek Koźle
- Piotrków Trybunalski – 19.07.2025 (sobota) – ul. Słowackiego 6-8
- Kalisz – 21.07.2025 (poniedziałek) – Rynek
- Wrocław – 22.07.2025 (wtorek) – na skwerze u zbiegu ulic Wita Stwosza i Szewskiej
- Żary – 23.07.2025 (środa) – Rynek
- Kołobrzeg – 25.07.2025 (piątek) – ul. Morska
- Grudziądz – 27.07.2025 (niedziela) – Rynek
- Gdańsk – 28.07.2025 (poniedziałek) – ul. Czarny Dwór przy Parku Ronalda Reagana
Samoobserwacja skóry
Organizatorzy przypominają przy okazji aby nie zaniedbywać samokontroli. Samoobserwacja skóry to tylko chwila przed lustrem, przy dobrym świetle.
W ocenie zmian i pieprzyków może pomóc stosowanie zasad ABCDE:
- A jak asymetria – gdy znamię nie jest równe, jest asymetryczne, w pewnym sensie „wylewa się" na jedną stronę,
- B jak brzegi – nieregularne, nierównomiernie, poszarpane, posiadające czy zgrubienia są powodem do niepokoju,
- C jak czerwony lub czarny – chociaż czerniak nie musi być czarny, niedobrze jest, gdy narośl lub pieprzyk ma niejednolity kolor lub ten kolor się zmienia,
- D jak duży rozmiar – gdy zmiana rośnie lub przekracza 5 mm,
- E jak ewolucja – postępujące zmiany zachodzące w znamieniu, dotyczące kształtu, koloru czy rozmiaru.
Czytaj też:
Czerniak. Najpoważniejsze czynniki ryzyka. Jeden jest szczególnie groźny latem