Rak szyjki macicy to nowotwór, który rozwija się w komórkach szyjki macicy. Jego główną przyczyną jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV), zwłaszcza niektórymi jego szczepami.
Brak objawów – przyczyna późnego wykrycia
Wczesnym zmianom nowotworowym w raku szyjki macicy nie towarzyszą żadne charakterystyczne dolegliwości.
– To właśnie brak objawów przez długi czas jest główną przyczyną zbyt późnego wykrycia raka szyjki macicy, a tym samym złego rokowania. Rak szyjki macicy wykryty we wczesnym stadium jest uleczalny z bardzo wysoką skutecznością, dlatego badanie powinno być wykonywane regularnie. Tylko badanie cytologiczne jest w stanie wykryć zmiany na wczesnym etapie. Trwa zaledwie kilka minut, a może uratować nam życie — zaznacza prof. Grażyna Iwanowicz-Palus, położna, specjalistka w dziedzinie pielęgniarstwa położniczego i pielęgniarstwa rodzinnego oraz w dziedzinie zdrowia publicznego.
Wraz z rozwojem choroby kobiety zauważają zwykle jeden lub kilka z poniższych objawów:
- krwawienie z pochwy po stosunku
- krwawienie międzymiesiączkowe
- obfite upławy
- ból podczas stosunku
- bóle w podbrzuszu i okolicy lędźwiowej
- krwawienia pomenopauzalne (po okresie przekwitania).
Pojawienie się wyraźnych objawów wskazuje zazwyczaj na zaawansowane stadium, trudne lub niemożliwe do wyleczenia.
Cytologia nie boli i ratuje życie
Podstawą dobrego zdrowia jest profilaktyka. Regularne badania cytologiczne pozwalają na wykrycie choroby we wczesnym i w pełni uleczalnym stadium. Każda kobieta po 25. urodzinach powinna regularnie robić cytologię.
Według danych NFZ spośród kobiet, które nie wykonywały cytologii, jedynie 75 proc. przeżywało rok od diagnozy, a niespełna 50 proc. 5 lat.
Cytologia jest bezbolesną i szybką metodą diagnostyczną jest cytologia. Polega na pobraniu materiału z szyjki macicy za pomocą specjalnej szczoteczki. Tak pobrany wymaz umieszcza się na szkiełku, a następnie odsyła do laboratorium, gdzie jest badany. Dzięki temu można wykryć nawet najmniejsze nieprawidłowości.
Jak się przygotować do cytologii?
Przed badaniem nie stosuj żadnych leków dopochwowych.
Nie zgłaszaj się na badanie w czasie krwawienia miesiączkowego.
Przed pobraniem materiału z szyjki macicy nie rób USG przezpochwowego.
Powstrzymaj się od współżycia na 1–2 dni przed zaplanowaną cytologią.
Czytaj też:
Każdego dnia 5 Polek umiera z tego powodu. W ciągu roku walkę przegrywa ok. 2 tysięcy kobiet
Bezpłatnie i bez skierowania
Bezpłatną cytologię można wykonać w ramach programu profilaktyki raka szyjki macicy. Nie jest potrzebne skierowanie. Badanie finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia.
Program adresowany jest do kobiet w wieku 25-64 lata:
- które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich trzech lat
- obciążonych czynnikami ryzyka (zakażonych wirusem HIV, przyjmujących leki immunosupresyjne, zakażonych HPV — typem wysokiego ryzyka), które nie miały wykonanej cytologii w ciągu ostatnich 12 miesięcy.